YÖK’ten yapılan bilgilendirmeye göre, ilk kez geçen sene yayımlanan ve Türkiye’deki vakıf yükseköğretim kurumlarına ait akademik, idari ve mali verileri içeren raporun ikincisi olan “Vakıf Yükseköğretim Kurumları 2019” kitapçığı yayımlandı.
Özellikle paydaşlar tarafından büyük ilgi gören ve yükseköğretim sisteminde yer alan vakıf yükseköğretim kurumlarına ait kapsamlı bilgiler içeren rapor, YÖK tarafından 2019 yılı verileriyle güncellendi. Sistemin güçlü ve zayıf yönlerini ortaya koyan detaylı bilgi ve mali veriler de raporda yer aldı.
MALİ VERİLER RAPORDA İLK KEZ YER ALDI
Vakıf yükseköğretim kurumları, akademik, mali ve idari açılardan değerlendirilirken bu yıl ilk kez paylaşılan bazı yeni akademik ve mali veriler de (reklam tanıtım giderleri, Ar-Ge giderleri vb.) raporda yer buldu.
Vakıf yükseköğretim kurumlarının 2017-2018 olağan denetimi sonucu, Yükseköğretim Denetleme Kurulu (YDK) tarafından hazırlanan nihai denetim raporlarına göre, toplam Ar-Ge bütçesinin 1 milyar 595 milyon 540 bin 664 lira, toplam öz kaynaklı Ar-Ge bütçesinin ise 41 milyon 399 bin 81 lira olduğu tespit edildi. Buna göre vakıf üniversitelerinin araştırma giderleri yüzde 26 artış gösterdi.
Dış kaynaklı Ar-Ge bütçesinin yüksek olması, üniversitelerin farklı projelerle kaynak bulduğunun, ancak her üniversitenin Ar-Ge’ye aynı önemi vermediğinin göstergesi olarak değerlendirildi.
2017-2018 eğitim öğretim yılında 30 vakıf yükseköğretim kurumunun öz kaynaklı araştırma proje bütçesinin bulunmadığı, ancak 22’sinin dış kaynaklı proje bütçelerinin olduğu, 8’inin ise araştırma için hiç harcama yapmadığı tespit edildi.
REKLAM VE ARGE
Raporda, vakıf yükseköğretim kurumlarının reklam-tanıtım ile Ar-Ge, kütüphane harcamaları gibi giderleri karşılaştırıldı. Karşılaştırmada, diğer kalemlere göre öz kaynaklarının büyük bölümünü reklam ve tanıtıma ayıran kurumların olduğu tespit edildi.
Vakıf üniversitelerinin 2016-2017 eğitim öğretim döneminde yaptıkları toplam 194 milyon 823 bin 441 liralık harcama, 2017-2018 eğitim öğretim yılında yüzde 12,7 artarak 219 milyon 476 bin 23 liraya ulaştı.
2017-2018 eğitim öğretim yılında yapılan tanıtım ve reklam harcamalarının ortalaması üniversite başına 1 milyon 966 bin 75 lira oldu. Bu rakamın 334 bin 814 lira olan kütüphane harcamasının yaklaşık 6 katını bulduğuna işaret edildi.
KÜTÜPHANE HARCAMALARI
Vakıf yükseköğretim kurumları 2016-2017 eğitim öğretim döneminde kütüphaneler için toplam 53 milyon 73 bin 27 lira harcama yaparken, bu rakam 2017-2018 eğitim öğretim döneminde yüzde 13,5 artarak toplam 60 milyon 242 bin 501 lira oldu.
Kütüphane alanlarında yüzde 40, basılı kitap sayısında ise yüzde 19 oranında artış meydana geldi.
ÖĞRENCİ BAŞINA CARİ GİDER
2016-2017 eğitim öğretim döneminde öğrenci başına cari gider ortalaması 9 bin 724 lira iken 2017-2018 eğitim öğretim döneminde bu rakam yüzde 23,3 artarak 12 bin 992 liraya yükseldi.
Öğrenci başına cari gider harcamalarında, 25 vakıf yükseköğretim kurumunun 10 bin lira altında yer alması, dikkati çeken bir durum olarak değerlendirildi.
KURUMLAR ÜZERİNE DÜŞENİ YAPACAKTIR
Bilgilendirmede, yeni YÖK tarafından, tüm yükseköğretim kurumlarından araştırma geliştirme faaliyetlerinin artırılmasının beklendiği belirtilerek, “Tüm yükseköğretim kurumlarımızın ilgili programlarının kazanımlarının elde edilebileceği altyapı ve laboratuvar ortamlarının sağlanması, kütüphane imkanlarının geliştirilmesi ile öğretim elemanları ve öğrencilerinin sosyokültürel faaliyetlerine yönelik ihtiyaçlarına da karşılık veren yapıya kavuşturulmasını istemekteyiz.” ifadelerine yer verildi.
Devlet ve vakıf yükseköğretim kurumlarının ülkenin kalkınmasında harekete geçirici güçte olduğu vurgulanarak, şunlar kaydedildi:
“Daimi tekamül esaslı bir faaliyet içinde nihai varış noktası olmayan kalite yolculuğumuzda bu kurumlarımızın üzerine düşeni en iyi şekilde yapacağına inanıyoruz. Son yıllarda yapılan denetim süreçlerindeki iyileştirmeler ve mevzuat değişikleri olumlu sonuçlar doğurmuştur. Şuna inanıyoruz ki ‘şeffaflık ve veri paylaşımı’, sistemin değerlendirilmesi ve iyileştirilmesi için YÖK denetimlerinden daha fazla olumlu sonuçlar üretecek özelliktedir. Yeni YÖK olarak şeffaflık ilkesine uygun olarak elimizdeki verileri paylaşmaya devam edeceğiz.”
ANKARA / AA