Yatay geçişin bir üniversiteden diğerine veya bir üniversitenin bölümünden eş değerdeki farklı bir bölümüne geçiş yapmaya denildiğini söyleyen İstinye Üniversitesi Genel Sekreteri Burak Kılanç, öğrencilerin yatay geçiş dönemi gelmiş olsa da kuralları ve getirmiş olduğu fırsatlarla ilgili çok fazla bilgiye sahip olmadıklarını dile getirdi. Yatay geçiş hakkında öğrencilere tavsiyelerde bulunan Kılanç, “Yatay geçiş yapmak artık çok rahatladı” dedi.
“TERCİH PROBLEMİ YAŞANIYOR”
İstatistiklerin Türkiye’de doğru ve bilinçli tercih yapılmadığını gösterdiğini dile getiren Kılanç, “Gençler bir şekilde kariyerlerini, mesleklerini, üniversitelerini değiştirmek için bir arayışa giriyorlar. Her sene bakıldığında üniversite sınavına başvuranların yaklaşık 4’te 1’i ya üniversite öğrencisi ya da üniversite mezunu. Üniversiteye her sene yerleşenlerin yaklaşık yüzde 10’u üniversiteye kesin kayıt yapmıyor. Ciddi anlamda tercih problemi yaşıyoruz” ifadelerini kullandı.
“YATAY GEÇİŞ BÜYÜK BİR FIRSAT”
2013 senesinde YÖK tarafından yatay geçişle ilgili önemli ve olumlu değişiklik yapıldığının altını çizen Kılanç, “Üniversite sınavına herkes tekrar tekrar girdiği için yatay geçiş yönetmeliğinde 2013 senesinde güzel bir değişiklik yapıldı. ‘Puanları uyması kaydıyla öğrenciler yatay geçiş yapılabilir’ denildi. Yatay geçişte iki yöntem var. Birincisi not ortalamasına göre yatay geçiş; bu yıllardan beri uygulanır. Kontenjan azlığı olan not ortalaması oldukça yüksek kişilerin yapabildiği biraz zor bir süreçti. Yapılan değişiklikle, bir öğrenci üniversiteye yerleştiği yıl, kendi puanına ve o sene oluşan bölümlerin taban puanlarına baksın. Hangi puanın taban puanı kendi puanına yetiyorsa yatay geçiş yapabilir denildi. Bu büyük fırsatlar ortaya çıkarttı” diye konuştu.
“KONTENJAN KISITLILIĞI ESNETİLDİ”
Yatay geçiş yaparken en çok merak edilen sorunlardan birinin kontenjan olduğunu söyleyen Kılanç, “Kontenjan kısıtlılığı var ama oldukça esnek tutuldu. Bir üniversite ÖSYS kontenjanının yüzde 20’si kadar şubat ayında, yüzde 30’u kadar ağustos ayında yatay geçiş yapabilir. Yani 60 kontenjanı olan bir bölümde 12 kişi şubat ayında, 18 kişi de ağustos ayında yatay geçişle kabul edilebilir ve her sınıf seviyesinde kabul edilebilir” dedi.
“Üniversite okuyan pek çok öğrencinin ebeveynlerinin yatay geçişle ilgili geçmişte bildikleriyle şu an bildikleri birbirinden farklı” diyen Kılanç, “O yüzden anne babalar yatay geçiş çok zor diye çocuklarını demotive ediyorlar. Yatay geçiş artık çok rahatladı” ifadelerini kullandı.
YÜZDE 30 KONTENJAN AÇMA ZORUNLULUĞU
“Şubat ayındaki merkezi yerleştirme puanı esasına göre yatay geçişlerde üniversiteler kontenjan açmak zorunda değil” diyen Kılanç, “İsterlerse, açarlar ama vakıf üniversitelerinin neredeyse tamamının kontenjan açtığını görüyoruz. Bu hakkından ağustos ayında faydalanmak isteyen adaylar için güzel bir haber var. Ağustos ayında devlet ve vakıf üniversiteleri kontenjanlarının yüzde 30’una kadar başvuru kabul etmesiyle ilgili usül/esaslarda zorunluluk var. Mesleğinden, üniversitesinden memnun olmayanlar yol yakınken üniversite bölüm değiştirmeyle ilgili bu fırsatı kullansınlar. Zorunda oldukları değil istedikleri bölümlerde okusunlar” diye konuştu.
“PEK ÇOK DERS İNTİBAK ETTİRİLİYOR”
Burak Kılanç, yatay geçişle beraber pek çok dersin intibak ettirildiğini söyledi ve şu açıklamalarda bulundu:
“Yatay geçiş yapıldığında eğer çok farklı bir bölüme puanınız yettiği için yatay geçiş yapıyorsanız orada almış olduğunuz bir takım her üniversite öğrencisinin almış olduğu yabancı dil, Türkçe, İnkılap Tarihi gibi dersler sayılabilir. Aynı isimli bölüme yatay geçiş yapabiliyorsanız pek çok dersiniz intibak ettirilebilir. Yatay geçiş yaptığınız üniversite hangi seneye intibak ediyorsa o seneden itibaren yasal süreniz işlenmeye başlıyor. Merkezi yerleştirme puanına göre yatay geçişte öğrencinin sadece bir defa hakkı var ama yatay geçiş yapıp, memnun olmayınca sonra tekrar geri gelme şansı da var. Not ortalamasıyla bir üniversiteye geçiş yapan, merkezi yerleştirme puanına göre de başka bir yere yatay geçiş yapabilir.”
“SINIF SINIRLAMASI YOK”
Merkezi yerleştirme puanına göre yatay geçişte sınıf sınırlaması olmadığını belirten Kılanç, “Puan yettiği sürece geçmişe dönük olarak her sınıf seviyesinde bunu yapabilirsiniz. Özellikle İngilizce hazırlık okuyup orada canı sıkılan, ‘İngilizce okumak istemiyorum, geçemeyeceğim’ gibi kaygı duyan gençler için Türkçe bölümlere geçmek noktasında yatay geçiş yolu büyük bir fırsat oluyor” diye konuştu.
Meslek, bölüm ve üniversite seçiminin öğrencilerin etiketini oluşturan, şekillendiren bir olay olduğuna dikkat çeken Kılanç, “Böyle olduğu için yol varken, bölümünüzden memnun değilseniz, yatay geçiş yapmak büyük bir fırsattır. Bu işin takvimi üniversiteden üniversiteye değişir. Akademik takvimler değişiktir. Üniversiteler bu günlerde yatay geçiş kabul etmektedir. Adaylar eğer yatay geçiş yapmak istiyorlarsa mutlaka hedefledikleri üniversitelerin web sitelerine girsinler ve yatay geçiş sayfalarından takip ederek, takvim ve koşulları öğrensinler. Bu süreçlerin tamamlanması bahar döneminin başlamasından önceye kadar tamamlanmak zorundaki derslere başlayabilsinler. Bunun bir fırsat olduğunu unutmasınlar ve araştırmacı olsunlar” diyerek öğrencilere tavsiyelerde bulundu.
“BURS SEVİYENİZ KORUNUYOR”
İlgili yönetmelikte vakıf üniversitelerinde yatay geçiş yapıldığında bursun kaydedileceği maddesinin yer aldığını söyleyen Kılanç, vakıf üniversitelerinin bu konuda öğrenci dostu yaklaşım sergilediğini ifade etti.
“Birçok vakıf üniversitesinde yatay geçiş yapan öğrencinin bursluluk seviyesini koruduklarını ya da daha iyi imkanlar sunduklarını görebiliyoruz” diyen Kılanç, “Adayların özellikle vakıf üniversitelerine yatay geçiş yapıyorlarsa, sağlanan burs imkanlarına da dikkat etmeleri ve odaklanmaları gerekiyor” dedi.