Türkiye’de her seçim döneminde “Kadın adaylara yeteri oranda yer verilmeli” söylemi yine sadece sözde kaldı. 31 Mart seçimleri sonuçları da bunun ‘sözde’ kaldığını bir kez daha bize gösterdi. Sandıktan çıkan sonucu değerlendiren uzmanlar “Siyasi partiler kadın kotasında yine sınıfta kaldı” yorumnu yaptı.
31 Mart yerel seçim sonuçlarını kadın adaylar açısından değerlendiren Altınbaş Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ve Kadın Çalışmaları Araştırma Merkezi (TOKAMER) Başkanı Sosyolog Zeynep Banu Dalaman, kadın adaylar konusunda seçim sonuçlarının çok olumsuz olduğunu açıkladı. “Kadın adayların seçilmesi konusunda siyasi partiler yine sınıfta kaldı” diyen Dalaman, “Kadın adaylara seçilebilecekleri yerlerden pek şans verilmediğini hep söylüyorduk. Şimdi seçim sonuçlarına baktığımızda kadınların yerel yönetimlerde temsili açısından çok kötü bir tabloyla karşı karşıyayız” diye konuştu
Seçimde alınan genel sonuçlar ve kadın adayların ulaştığı rakamları karşılaştıran Sosyolog Dalaman, açıklanan kesin olmayan sonuçlara göre bin 389 belediye başkanının sadece 37’sinin kadın olduğunu, bu sayının da yüzde 2.66’lık bir orana denk geldiğini açıkladı. “Büyükşehir belediye başkanlığını kazanan 30 kişi arasından 3’ü kadın. Bu yüzde 10’luk bir oran ve kadınlar adına elde ettiğimiz en iyi oran” ifadesini kullanan Dalaman, seçim sonuçlarında kadın adaylara dair şu rakamları paylaştı: “50 il belediye başkanının sadece 1 i kadın. Bu yüzde 1,196 gibi korkunç bir orana tekabül ediyor. 920 ilçe belediye başkanından sadece 29’u kadın bu da yüzde 3,15’e tekabül ediyor. 386 belediye başkanının sadece 4’ü kadın bu da yüzde 1,04’lük bir orana tekabül ediyor. Muhtarlık sonuçları henüz ulaşmadı ama orada da çok parlak olacağını düşünmüyorum.”
Siyasi partilerin kadın kotaları olsa bile kadın adaylara çok şans verilmediği söyleyen akademisyen Dalaman, “Bunun temel sebebi erkeklerin daha çok siyasette olma talepleri ile ilgili. Kadınları teşvik etmiyorlar, onları desteklemiyorlar. Kadının olduğu her yerde bir erkeğin gözünün olması bunun en büyük sebeplerinden bir tanesi” dedi. İleriki dönemlerde siyasi partilerin buna dikkat etmesi gerektiğine işaret eden Zeynep Banu Dalaman, “Türkiye’de kadınların karar alma mekanizmalarında daha çok olmaları önemli. HDP’de eşbaşkanlık sistemi var, fakat onlar da büyükşehirlerde aday göstermediler. Dolayısıyla kadın aday sayısı, geçen yerel seçimlere göre biraz azalmış oldu. Siyasi partiler, kadınların siyasette daha çok yer almalarını sağlayacak politikalar geliştirmeli” çağrısı yaptı.
En güzel üniversiteli muhtarlar
Seçimler sonucu seçilen muhtarlar da kendi mahellelerinde görevlerine başlıyor. Onlardan Iğdırlı Meryem Önkör ile Elazığlı Seda Gündoğan hem çalışkanlıkları hem üniversite mezunu olmaları ve hem de güzellikleriyle diğerlerine fark atıyor. Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Okul Öncesi Öğretmenliği Bölümü’nden 3 yıl önce mezun olduktan sonra atanamayan 25 yaşındaki Meryem Önkür, Iğdır’ın Doğubeyazıt ilçesine bağlı Dalbahçe adlı köyüne muhtar oldu. 5 erkek rakibini geride bırakarak aldığı 210 oyla muhtarlığa seçilen Önkür, tebrik ziyaretlerini kabul ediyor. Misafirlerine ikramda bulunan Önkür, artık köyünün gelişmesi için çalışacağını söylüyor. Önkür, seçim öncesi verdiği sözleri bir bir yerine getireceğini belirterek, “Bu köye kadın eli değecek” dedi. Elazığ’da girdiği seçimde 10 yıllık muhtarı deviren üniversite mezunu 28 yaşındaki Seda Gündoğan da Elazığ’ın en genç ve merkezde tek kadın muhtarı oldu. Küçük yaşta annesini, 11 yaşında babası ile amcasını kazada kaybeden Gündoğan, hafta içi özel bir şirkette çalışarak, hafta sonları da yerine göre traktör kullanıp hayvanlara bakmasıyla takdirle karşılanıyor. İktisat Bölümü mezunu Gündoğan, 2’si erkek 3 adayın bulunduğu seçimde en yakın rakibi olan 10 yıllık eski muhtara 16 fark atarak, 110 oy ile Elazığ’da 38 mahalle arasında tek kadın muhtar oldu. Çok mutlu olduğunu aktaran Gündoğan, “Her şeyi yapabilirim. Mahallemize kadın eli değecek ve çokta dinamik bir insanımdır” diye konuştu.
Mazbatasını alan görev başına koştu
Seçimlerin kesinleştiği onlarca il ve ilçelerde seçilen başkanlar mazbatalarını larak görevlerine başladı. Artvin’de CHP’li başkan AK Partili selefinden görevi bile devralarak kutlama yaptı. Mazbatalarını alan başkan ve iller şöyle:
Rize Belediye Başkanı AK Parti’li Rahmi Metin.
Erzincan Beldiye Başkanı MHP’li Bekir Aksun.
Kırşehir Belediye Başkanı CHP’li Selahattin Ekicioğlu.
Amasya Belediye Başkanı MHP’li Mehmet Sarı.
Kayseri Büyükşehir Belediye Başkanı AK Parti’li Memduh Büyükkılıç.
Gümüşhane Belediye Başkanı AK Parti’li Ercan Çimen.
Arvin Belediye Başkanı CHP’li Demirhan Elçin.
Elazığ Belediye Başkanı AK Parti’li Şahin Şerifoğulları.
Bolu Belediye Başkanı CHP’li Tanju Özcan.
Sinop Belediye Başkanı CHP’li Barış Ayhan.