Likya Birliği’nin başkenti olan Patara Antik Kenti’nde Akdeniz Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. Havva İşkan Işık başkanlığında yürütülen kazıların 30. yılında farklı bir buluntuyla karşılaşıldı. Liman Hamamı bölgesinde yapılan kazılarda 9 veya 10’uncu yüzyıldan kalma olduğu tahmin edilen Viking kılıcı bulundu.
‘ŞÜPHE DUYULMAYACAK KADAR BİR VİKİNG KILICI’
Viking kılıcıyla ilgili çalışma ve araştırmayı İzmir Demokrasi Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Klasik Arkeoloji Anabilim Dalı’ndan Dr. öğretim üyesi Feyzullah Şahin yaptı. Feyzullah Şahin, “Bugüne kadar Anadolu coğrafyasında Vikinglerin varlığına işaret eden tek maddi kültür kalıntısı 2010 yılında Mersin Yumuktepe kazılarında ortaya çıkarılan Viking kılıcıydı. Bu nedenle Patara’da Liman hamamında bulunan kılıç, şüphe duyulmayacak kadar bir Viking kılıcı” dedi.
‘9 İLE 10. YÜZYILIN İLK YARISINA AİT’
Kılıcın 400 yıl boyunca Doğu Roma İmparatoru’na ve ordusuna hizmet vermiş Vikinglerle ilgili küçük bir ipucu sağladığını vurgulayan Feyzullah Şahin, şöyle dedi:
“Patara’da ele geçen namlu bölümünde kırık ve oldukça korozyonlu durumda bulunan Viking kılıcının, Doğu Roma İmparatorluğu’nun 9. yüzyıl ile 10. yüzyılın ilk yarısında gerçekleştirdiği deniz savaşlarında yer alan Vareg (Viking) Birlikleri’nden bir askere ait olduğu düşünülmektedir. Kılıcın korunmuş toplam uzunluğu 43.2 santimdir. Namlu ile kabza arasındaki balçak bölümü oval formlu, pırazvana ise balçak bölümünden topuza doğru incelen bir formdadır. Kabzanın üst kısmında yatay bir koruma ve onun üstünde tek katmanlı bir topuz bulunmaktadır. Kılıcın namlu bölümündeki kalıntılar ahşap bir kının içinde taşındığını göstermektedir. Kılıcın topuz, pırazvana ve balçak özellikleri Viking kılıçları üzerine ilk tipolojik ve kronolojik çalışmayı yapan J. Petersen’in ‘tip K’ ya da ‘tip O’ olarak değerlendirdiği kılıçlar içinde değerlendirebileceğini göstermektedir. Bu bilgilerden yola çıkarak kılıç 9. yüzyıl ile 10. yüzyılın ilk yarısına ait olmalıdır. Bulunan kılıcın Abbasîlerden Girit’i geri alan imparatorluk ordusundan bir Vareg askerine ait olabileceği gibi imparatorluğa hizmet etmeyen ve imparatorluğun başkenti Konstantinopolis’i ele geçirmeye çalışan Veraglere ait de olabilir.”
‘PATARA’YA NASIL GELDİĞİNİ BELİRLEMEMİZ ÇOK ZOR’
Yapılan araştırmalara göre ahşap kın içinde saklanan Viking kılıçlarının mezarda ele geçirildiğinin bilindiğini ve ölü armağanı olarak mezara bırakıldığını kaydeden Fevzi Şahin, “İstatistiki veriler bu kılıcın bir Vareg askerinin mezarına bırakılmış olduğunu ön plana çıkarıyor. Kılıcın bir askeri sefer sırasında kente uğramış birlikler içinde yer alan bir Vareg askerine mi, yoksa Patara’ya yerleşmiş bir Vareg’e mi ait olduğu belirlenemedi. Likya bölgesi özellikle Patara Antik Kenti ile ilgili olarak tarihsel ve arkeolojik veriler oldukça az ” diye konuştu.
‘PATARA TARİHİNE IŞIK TUTACAK’
Patara Kazıları Başkanı ve Akdeniz Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. Havva İşkan Işık da “Öğrencim Fevzi Şahin’in Patara tarihine ışık tutacak bu çalışmasıyla gurur duyuyorum. Bu Viking kılıcı üzerindeki çalışma Patara Antik Kenti tarihine yeni bir ışık tutacak” dedi.