Mısır’da 2012’de gerçekleşen demokratik seçimlerden galibiyetçe çıkan Mısır’ın ilk meşru cumhurbaşkanı Muhammed Mursi, yargılandığı ”casusluk” davasının mahkemesi gördüldüğü sırada salonda yığılarak hayatını kaybetti. Muhammed Mursi’nin vefat haberi, tüm dünyada geniş yankı uyandırırken, Cumhurbaşkanı Erdoğan, ”Şehidimize Allah’tan rahmet diliyorum” dedi. Bundan 5 yıl evvel Sisi tarafından yapılan darbenin ardından Mısır’da yönetimden indirilen seçilmiş ilk Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi’nin hayatıve neden öldüğü ise şu sıralar en çok araştırılan konular arasına girdi. İşte Mursi’ye dair aradıklarınız…
2013’te dönemin Genelkurmay Başkanı Abdülfettah el Sisi yönetimindeki askeri darbe ile görevden alınmış ve hapsedilen Muhammed Mursi’nin ölüm haberinin ardından darbeci Mısır yönetimi, ülke genelinde olağanüstü hal ilan etti.
ERDOĞAN: ALLAH’TAN RAHMET DİLİYORUM
Muahmmed Mursi’nin vefat haberinin hemen ardından konuşan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Şehidimize Allah’tan rahmet diliyorum. Ailesine, yakınlarına ve Mısır halkına başsağlığı diliyorum. Zalim Sisi, 50’ye yakın Mısırlıyı idam etmiştir” dedi.
.jw-controls .jw-controls-right {
margin: 0 !important;
left: 10px !important;
top: 20px !important;
}
.jw-logo {
padding: 0 !important;
margin: 0 0 0 23px !important;
left: 10px !important;
top: 20px !important;
float: none;
}
.jw-dock {
padding: 0 !important;
margin: 0 !important;
right: 10px !important;
top: 0 !important;
position: absolute !important;
}
.jw-dock-button {
float: none !important;
}
.jw-dock-button .jw-overlay {
top: 0 !important;
right: 45px !important;
}
body {
margin: 0;
padding: 0;
}
Erdoğan sözlerine şu şekilde devam etti;
“Doğrusu ben de arabadan inerken aldım. Maalesef mahkeme salonunda bu cereyan etmiş. Ben öncelikle Mursi kardeşimize, şehidimize Allah’tan rahmet diliyorum. Ve demokratik yollarla, yüzde 52 oy almak suretiyle Mısır’a Cumhurbaşkanı olan merhum Mursi, şuanda demokrasiyi bir tarafa koyarak, işgalci bir eda ile tamamıyla bir darbeyle Mısır’ın başına geçen şuandaki zalim Sisi, bildiğiniz gibi 50’ye yakın kişiyi idam etmiştir. AB üyesi ülkeler idamı yasaklarken ne yazık ki Mısır’da bu katil Sisi’nin davetine icabetle oradaki toplantıya iştirak etmişlerdir. Bu ikiyüzlülük değil çok yüzlülüktür.
İşte bu sürecin ne yazık ki şurada yaklaşık hemen hemen 5 yılı buldu değil mi? 5 yıldır Mursi kardeşimiz cezaevinde ve binlerce arkadaşıyla beraber orada mahkum ve bugün de şüpheleri bir kenara koyuyorum emrihak vaki olmak suretiyle şehit oldu.”
ASKERİ DARBE İLE GÖREVİNDEN ALINDI
2012 yılında yapılan demokratik seçimler sonrası seçilmiş ilk cumhurbaşkanı olarak göreve başlayan Muhammed Mursi, 2013 yılındaki askeri darbeyle görevinden indirilmişti.
Mısır’da ordunun yönetime el koymasının ardından darbe karşıtlarına yönelik katliamlarda 3 bin 533 kişi hayatını kaybetti.
Mısır Askerî Darbesi, Genelkurmay Başkanı Abdülfettah el Sisi komutasındaki Mısır Silahlı Kuvvetlerinin, Mursi’nin seçilmesinden sonra ülke genelinde başlayan protestoların sonlanması için hükümet ve eylemcilere verdiği 48 saatlik uzlaşma süresinin dolması üzerine 3 Temmuz 2013 tarihinde ülke yönetimine yaptığı askerî darbedir.
Mısır genelinde on binlerce protestocu, Muhammed Mursi’nin cumhurbaşkanı seçilmesinin birinci yıl dönümü olan 30 Haziran’da cumhurbaşkanlığından acilen istifa etmesini istemişti. Genel olarak barışçıl başlayan gösteriler, farklı çatışmalarda beş Mursi karşıtının öldürülmesi ile şiddete dönüştü. Eş zamanlı olarak birçok Mısırlı da Kahire’nin Nasr semtinde Mursi’ye destek için toplanmıştı.
1 Temmuz sabahı Mursi karşıtı protestocular, Müslüman Kardeşlerin Kahire’deki genel merkezini bastı. Protestocular binanın camlarını taşa tutarken binadaki ofis ekipmanlarını ve belgeleri yağmaladı. Sağlık ve Nüfus Bakanlığı, örgütün Mukattam’daki genel merkezi civarında çıkan çatışmalarda ise sekiz kişinin öldüğünü duyurdu. Aynı gün, Mısır Silahlı Kuvvetleri hem hükümete hem eylemcilere uzlaşmaları için 48 saatlik bir süre tanıdı ve aksi bir takdirde kendi yol haritasını uygulayacağını bildirdi. 3 Temmuz’da ise silahlı kişilerin Mursi yanlılarına açtığı ateş sonucu 16-18 kişi yaşamını yitirdi, 200 kişi yaralandı. Aynı zamanda yönetim karşıtları ile Mursi yanlılarının protestoları da devam ediyordu.
Verilen sürenin dolmasının ardından 3 Temmuz gününün ilerleyen saatlerinde ordu, Mursi’nin cumhurbaşkanlığının sona erdiğini bildirerek askeri darbeyi gerçekleştirdi.
27 Temmuz: 27 Temmuz sabahı güvenlik güçlerinin Rabiatül Adeviyye Camii ve civar caddelerde göstericilerin üzerine gerçek mermilerle ateş açması sonucu en az 200 kişi ölmüş, yüzlerce kişi yaralanmıştır.
14 Ağustos: Mısır ordusu, 14 Ağustos sabahı göstericilere ikinci kez gerçek mermiler ile müdahalede bulundu. Başkent Kahire’de Mısır Hükümeti’ni deviren Mısır ordusu tarafından gerçekleştirilen müdahalede, Mısır Sağlık Bakanlığı’na göre en az 149 kişi, Müslüman Kardeşler harekatına göreyse en az 2 bin kişi öldü. Bağımsız kuruluşlar tarafından ise herhangi bir açıklama yapılmadı.
18-19 Ağustos: 18 Ağustos günü tutuklanan kişilerin cezaevine nakli sırasında gerçekleşen olayda 36 kişi öldü. Devlet kanadından “kaçmaya çalıştıkları ve bir polisi rehin aldıkları” açıklaması gelirken Müslüman kardeşler bunu bir “katliam” olarak değerlendirdi. 19 Ağustos günü Mısır’ın Sina bölgesinde iki polis aracına saldırı düzenlendi. Olayda 24 polis öldü.
MUHAMMED MURSİ KİMDİR?
Mısır’da darbe sonrasında yönetimden el çektirilen Muhammed Mursi, ülkenin demokratik yollarla seçilen ilk ve tarihinin 5’inci cumhurbaşkanıdır.Tam adı Muhammed Mursi İsa el Eyyat olan Mısır Cumhurbaşkanı, 8 Ağustos 1951 tarihinde, ülkenin kuzeyindeki Şarkiye ilinde doğdu.
İlk eğitimini memleketinde alan Mursi, daha sonra Kahire Üniversitesi’nde mühendislik okudu. Eğitimine ABD’de devam eden Mursi, 1982 yılında Güney Kaliforniya Üniversitesi’nde mühendislik doktorasını tamamladı. Northridge Kaliforniya Eyalet Üniversitesi’nde 1985 yılında doçent olan Mursi, daha sonra ülkesine dönerek akademik çalışmalarını Zagazig Üniversitesi’nde sürdürdü.
Muhammed Mursi’yi Mısır cumhurbaşkanlığı koltuğuna ulaştıracak politik kariyeri Müslüman Kardeşler Hareketi içerisinde 2000 yılında başladı. Müslüman Kardeşler’in yasal olarak seçime katılmaları mümkün olmadığından parlamentoya bağımsız siyasetçi olarak girdi ve 2000-2005 yılları arasında milletvekili olarak görev yaptı.
Hüsnü Mübarek’in devrildiği 2011 yılındaki ayaklanmaya muhalif olarak destek veren Mursi, daha sonra Müslüman Kardeşler’in kurduğu Hürriyet ve Adalet Partisi’nin başkanı seçildi.
2012 Mısır Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Müslüman Kardeşler’in aday gösterdiği Hayrat Şatır’ın adaylığı düşünce, yerine Muhammed Mursi seçildi.
İlk turda yüzde 25.5 oy aldı ve ikinci tura girmeye hak kazandı. İkinci turda da oyların yüzde 51.73’ini alarak Mısır’ın 5’nci ülkenin ilk seçilmiş Cumhurbaşkanı oldu.
Mursi’nin Cumhurbaşkanı seçilmesinin yıl dönümü olan 30 Haziran’da başlayan eylemler sonrasında 3 Temmuz’da Mısır ordusu yönetime el koydu. Mursi ise darbeyi kabul etmediğini açıkladı ve direnme çağrısında bulundu. Darbe sonrasında Muhammed Mursi’nin gözaltına alındığı açıklandı. Mursi halen gözetim altında tutuluyor.