İznik’te, 3 yıl önce, ilçe merkezine 5 kilometre uzaklıkta yer alan kırsal Hisardere Mahallesi yolu üzerindeki Kayaarkası mevkisinde bulunan zeytinlikte, defineciler tarafından üst kapağı kırılmış lahit bulundu. İznik Müze Müdürlüğü uzmanlarınca yapılan kazıda, Geç Roma Dönemi olarak adlandırılan 3’üncü yüzyıldan kalma lahit ortaya çıkarıldı. Daha sonra sürdürülen kazılarda 3 lahit daha bulundu. Bunun üzerine yaklaşık 10 dönüm zeytinlik, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca 1 milyon 200 bin lira bedelle kamulaştırıldı. Alan, ‘1’inci derece arkeolojik sit alanı’ ilan edilerek, korumaya alındı.
Roma Dönemi’ne ait şehirlerde mezarlıkların ve toplu mezar yerlerinin bulunduğu bölge olan nekropol olduğu düşünülen alanda 15 Ekim Pazartesi günü devam edilen arkeolojik kazılarda, 1 lahit daha bulundu. İznik Müze Müdürlüğü’nden 10 kişilik ekip, lahdin gün yüzüne çıkarılması için çalışmalara başladı. Dokuz Eylül Üniversitesi kazı ekibi, lahdin üzerindeki mozaik tabakayı keserek, çıkarma çalışmalarını sürdürdü. Lahdin ortaya çıkarılan yaklaşık 6 metre uzunluğundaki devasa kapağı, Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan gelen 4 kişilik heyetin gözetiminde, jandarma ekiplerinin güvenlik önlemleri eşliğinde vinçle açıldı. Lahitte, mumyalanmış 2 ceset ve kişisel eşyalar bulundu.
LAHİT ÜZERİNDEKİ O YAZI
Askeri kıyafetli 2 kişinin, dönemin Roma generalleri olduğu söylendi; ancak Dokuz Eylül Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü öğretim üyesi ve Kazı Başkanı Doç. Dr. Aygün Ekin Meriç, lahittekilerin asker cesedi olmadığını açıkladı. Meriç, lahdin üzerindeki ‘Astyris: Sevgili annem Nigreine için kendim satın aldım bu lahdi’ anlamındaki yazısına göre, cesetlerin anne ile kızına ait olduğunu tahmin ettiklerini söyledi.
İçinde mumyalanmış 2 ceset bulunan lahit, vinçle traktörlerin römorklarına yüklenerek, İznik Müzesi’ne taşındı.