Ekonomideki zorlu dönem yatırımcıları da tedirgin ediyor. TL’nin gittikçe erimesi yatırımcıları da tedirgin ediyor. Rekora koşan döviz mevduatları karşısında merkez bir dizi yeniliğe gitti. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca (TCMB), finansal istikrarın desteklenmesi amacıyla yabancı para mevduata/katılım fonlarına uygulanan zorunlu karşılık oranlarının tüm vade dilimlerinde 200 baz puan artırılmasına karar verildiği bildirildi. TCMB’den zorunlu karşılıklara ilişkin yazılı açıklama yapıldı. Açıklamada, finansal istikrarın desteklenmesi amacıyla yabancı para mevduata/katılım fonlarına uygulanan zorunlu karşılık oranlarının tüm vade dilimlerinde 200 baz puan artırılmasına karar verildiği belirtilerek, söz konusu değişiklik ile piyasadan yaklaşık 4.2 milyar dolar tutarında likidite çekilmesinin beklendiği kaydedildi.
Yurtiçi yerleşiklerin kıymetli maden dahil yabancı para mevduat ve fonları 17 Mayıs ile biten haftada 1.04 milyar dolar artışla 182.26 milyar dolara yükselerek, tarihi rekor seviyeye geldi. TCMB verilerine göre, 17 Mayıs ile biten haftada bireylerin yabancı para cinsinden mevduat ve fonları yaklaşık 808 milyon dolar artışla 110.45 milyar dolar ile rekor seviyeye gelirken; kurumların ise 227.3 milyon dolar artışla 71.81 milyar dolara yükseldi. Yerli ve yabancıların döviz mevduatlarıysa 210 milyar doları aştı. Reuters’ın haberine göre yurtiçi yerleşik bireylerin yabancı para mevduatları yerel seçimlerin hemen öncesindeki haftaya kadar altı aylık süreçte aralıksız her hafta artış gösterdi. 31 Mart yerel seçimlerinden önce en son 5 Ekim 2018 haftasında döviz birikimlerini azaltmayı tercih eden bireyseller, yerel seçimlere kadar takip eden 26 haftada döviz birikimlerini kesintisiz artırdılar. Yerel seçimlerin ardından ise bireyler döviz birikimlerini bir miktar azaltsa da DTH’lar son üç haftada tekrar artışa geçti.
ÖNCEDEN ATILAN BİR ADIM
Gedik Yatırım Uzman Yardımcısı Onurcan Bal Bloomberg HT’ye bu kararı değerlendirdi. Merkez Bankası’nın rezervlerinin biraz daha güçleniyor olmasının dolarda ilk tepki olarak düşüşe neden olduğunu söyleyen Bal, son günlerde Merkez Bankası’nın rezervleri konusunun gündemde yer almaya devam ettiğini belirtti. Bal “Swap işlemlerinin başlamasından sonra kafa karışıklığı artmıştı. Swap çıkarılınca Merkez Bankası’nın net rezervinin eksiye geçtiğine dair haber akışları kur üzerinde yukarı yönlü baskı oluşturmuştu. Yapılan adım, bu baskının önüne geçebilmek adına önceden atılmış adım olarak okunabilir” değerlendirmesini yaptı.
REZERVLERİ GÜÇLENDİRİYOR
Onurcan Bal “Bunun ilk fiyatlamada kuru aşağı çektiğini görüyoruz ama normal fiyatlamalarda piyasadan döviz likiditesinin çekilmesinin kurda yukarı fiyatlama getirmesini beklerdik. Ama Merkez Bankası’nın bu hamleyle rezervlerinin biraz daha güçleniyor olmasının ilk anda aşağı yönlü fiyatlama getirdiğini görüyoruz” diye konuştu. Ekonomist Güldem Atabay ise “Son dönemlerde Merkez Bankası’nın döviz rezervlerine brüt, net, swaptan sonraki net diye 3 kategoride bakıyoruz. Swap operasyonu sonrası net döviz rezervlerinin negatife düştüğünü hesaplıyoruz. TL üzerinde bunun yarattığı bir kırılganlık var. Sanıyorum buna yönelik, rezervleri güçlendirmek için atılan bir adım” ifade etti.
‘BÜTÇE YAPIMIZI DEĞİŞTİRMEYE ÇALIŞIYORUZ’
Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanı Naci Ağbal “Türkiye olarak bugünlerde bütçe yapımızı değiştirmeye çalışıyoruz. Yapıyı artık programa bağlı bir harcama sistemine göre çevirmek istiyoruz. O zaman paranın nerede ve nasıl harcandığı daha da açık görülecektir. Bu yeni bütçe programı bize bir fırsat tanıyacak ve Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri’nin program bütçe üzerinden izlenebilmesi sağlanacaktır. OECD verilerine göre Türkiye’nin kalkınmadaki yardımı 2018’de 8,6 milyar dolara ulaşmıştır” dedi.