İstanbul Teknik Üniversitesi bünyesinde, girişimci öğrencilerin bir araya gelerek kurduğu CBILAB inovasyon laboratuvarı çalışmalarıyla göğsümüzü kabartıyor.
Laboratuvara kuruluşunda yaptığı destekler nedeniyle OnurAir’ın kurucusu Cankut Bagana’nın adı verildi. İTÜ Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi Dekanı Metin Orhan Kaya’nın girişimleriyle CBILAB hayat buldu.
2015 yılında kurulan laboratuvarda şu anda tasarım, yazılım, mekanik, elektronik gibi birçok alanda çeşitli projeler geliştiriliyor. Sosyal sorumluluk yönü güçlü projelerin pazarlanabilir olması dikkat çekiyor. Laboratuvarda, farklı bölümlerden 48 kişi görev alıyor. Hepsi gönüllülük esasıyla bir arada.
Projeler arasında, çocuklar için yapay zeka algoritmaları kullanılarak hazırlanan robot bulunuyor. Robot tamamlandığında yapay zeka sayesinde çocukla zaman geçirdikçe onun hareketlerini öğrenip ona göre tepkiler verebilecek.
CBILAB Organizasyon Sorumlusu Ertuğrul Atik, Aydınlık’ın sorularını yanıtladı.
Nasıl çalışılıyor?
CBILAB’ın çalışma sistemi modüler diye tabir edebileceğimiz bir sistem. Aynı anda 3-4 proje üzerinde çalışıyoruz. İhtiyaca göre ekipler arasında geçiş yapılabiliyor.
Amacınız nedir?
Amaç, öğrencilere kendilerini geliştirebilecekleri, takım çalışmasını, proje üretmeyi, girişimciliği öğrenebilecekleri ve ürettikleri projelerini iş modellerine çevirebilecekleri bir ortam sunmak. Ayrıca laboratuvara girişte herkese şart koşulan ve öğrencinin teknik becerilerini kanıtlaması ve kendi kendine geliştirmesini sağlayan giriş projeleri adını verdiğimiz temel yazılım, mekanik, elektronik projeleri de öğrencilerin kendini geliştirmesinde büyük katkı sağlıyor.
Fikirler nasıl gelişiyor?
İki farklı süreç işliyor. Eğer laboratuvarımızın bir üyesinin fikri varsa, gelip anlatıyor ve beyin fırtınasıyla fikri daha da geliştiriyoruz. Diğer bir gelişim süreci de toplantılarda fikir üretilmesi. Ayrıca dışarıdan bize fikirle gelip işbirliği yapmak isteyenleri de kabul ediyoruz.
ÇOCUKLARA YÖNELİK ROBOT PROJESİ
Projelerden bahsedelim…
Şu an üstünde çalışılan dört proje bulunmakta. Bunlardan üçü girişimciliğin deneyimlenmesi amacıyla geliştirilen tasarım projeleri. Diğer proje ise yapay zeka ekibimiz tarafından geliştiriliyor. Bu proje deep learning ve machine learning gibi yapay zeka algoritmaları kullanan, çocuklara yönelik bir robot. Adeta onun için bir arkadaş olacak.
PAZARLAMADA MADDİ SIKINTI YAŞIYORUZ
Maddi kaynak nasıl sağlanıyor?
Laboratuvar tamamen kendi kendine işleyen bir mekanizma. Ne yazık ki bu yüzden kaynaklarımız da sınırlı. Genellikle projelerimizden elde ettiğimiz gelirleri diğerlerine aktarıyoruz. Yaptığımız projeler ne kadar önemli olursa olsun, CBILAB olarak o kadar büyük olmadığımız için ulaşabileceğimiz yerler sınırlı kalıyor. Bu yüzden de projeleri pazarlayamıyoruz. Yapacağımızın çalışmaların devamlılığının sağlanabilmesi için çeşitli sponsorluklara ve yardımlara açığız.
‘YENİ BİR TÜRKİYE İNŞAA EDECEĞİZ’
Devlet ve kuruluşlardan beklentiler neler?
Bu tarz çalışmaların gözden kaçırılmaması. Bunu sadece CBILAB için söylemiyorum. Öğrenci temelli laboratuvarlar, maddi desteğe muhtaç. Devletin ve şirketlerin yardımı ile buralardan çıkacak yenilikçi teknolojiler yeni bir Türkiye inşaa etmemizi sağlayacaktır.
Geliştirilen bazı projeler şöyle:
Anatomik bozukluğu olan köpeğe diz yapıldı
Diz bölgesinde anatomik bozukluk olan köpeğe 3D yazıcıdan yeni bir diz basıldı. Bu çalışma sırasında CBILAB köpeğin taranan dizini CAD model haline dönüştürüp 3D yazıcından çıkarılabilir hale getirdi. Ardından bio uyumlu malzeme tespit edilerek ameliyatta kullanılacak dizler üretildi ve hekime teslim edildi. Başarılı geçen ameliyat sonucu köpek şu an sağlığına tamamen kavuştu. Bu çalışma sonrası yapılan patent başvurusunda projenin üretim kısmını üstlenen CBILAB üyesi Murat Ayazoğlu da bulundu. Patent süreci henüz sonuçlanmadı.
Çocukların florürden daha az etkilenmesi için diş macunu
Çocukların diş macunuyla bilinçsiz bir şekilde fazla florürden alabilecekleri zararı en aza indirmeyi amaçlayan Pinteeth, diş macunu tüplerinin ağzına yerleştirilen ufak bir parçadır. Pinteeth’in asıl amacı diş macununun fazla kullanımından dolayı florürden görülebilecek zararı minimuma indirmek. Bu tüpün ağzına eklenen parça da fazla kullanımı önlemekte.
Yerli iklimlendirme odası ürettiler
Türkiye’de üretimi olmayan, ithal edildiğinde maliyeti 18 bin doları bulan iklimlendirme makinasının 2 bin dolara kadar bir maliyetle laboratuvarımızda yapıldı. Makineyle, çekme deneyi yapılıyor. Malzemeler çevre şartlarına göre farklı davranışlar sergileler. Bu sebeple malzemelerin mekanik özellikleri maruz kalacağı çevre şartları altında test edilmelidir. Environmental Chamber (İklimlendirme Odası) çekme deneyinde arzulanan ortam şartlarını malzemeye sağlayan üründür. Ürün -100 +500 santigrad dereceler arasındaki ortam koşullarını deneye türüne göre malzemeye sağlamakta. Bugün tamamını yurt dışından ithal ettiğimiz Environmental Chamber’ı yerli imkanlarla üretip, İTÜ Makina Fakültesi’nin hizmetine sunduk.