Türkiye’nin nisan ayı enflasyonu belli oldu. Beklenenden düşük gelen enflasyon rakamlarına ekonomistler bile şaşırdı. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2019 yılı Nisan ayı Fiyat Gelişmeleri raporunu açıkladı. Raporda enerji grubunda fiyatların aylık bazda artsa da yıllık enflasyonun baz etkileriyle gerilediği kaydedildi. Raporda tüketici fiyatları üzerindeki üretici fiyatları kaynaklı maliyet baskılarının güçlendiği belirtildi. Raporda şu ifadelere yer verildi: “Nisan ayında tüketici fiyatları yüzde 1.69 oranında artmış ve yıllık enflasyon 0.21 puan azalarak yüzde 19.50 olmuştur. Çekirdek enflasyon göstergelerinin yıllık enflasyonundaki yavaşlama temel mal grubu kaynaklı olarak devam etmiş, hizmet enflasyonu görece yatay seyrini sürdürmüştür. Çekirdek göstergelerin ana eğilimi ise düşük seviyelerini korumuştur. Bu dönemde, enerji grubunda fiyatlar aylık bazda artsa da yıllık enflasyon baz etkileriyle gerilemiştir. Gıda yıllık enflasyonu işlenmemiş gıda fiyatları öncülüğünde yükselişini sürdürmüştür. Nisan ayında tüketici fiyatları yüzde 1.69 oranında artmış ve yıllık enflasyon 0.21 puan azalarak yüzde 19.50 olmuştur Bu dönemde B ve C endekslerinin yıllık değişim oranları sırasıyla 0.94 ve 1.23 puan azalarak yüzde 16.78 ve 16.30 olarak gerçekleşmiştir. Alt grupların yıllık tüketici enflasyonuna katkıları incelendiğinde, bir önceki aya göre temel mal, enerji ve hizmet gruplarının katkılarında sırasıyla 0.55, 0.25 ve 0.05 puan düşüş gözlenirken, gıda ve alkol-tütün gruplarının katkıları 0.33’er puan artmıştır.
Mevsimsellikten arındırılmış verilerle çekirdek enflasyon göstergelerinin üç aylık ortalamaları yataya yakın seyretmiştir. Bu dönemde ana eğilim hizmet grubunda bir miktar düşerken, temel mal grubunda önemli bir değişim göstermemiştir. Nisan ayında hizmet fiyatları yüzde 0.81 oranında yükselmiş, yıllık enflasyonu ise yüzde 15.15 ile yataya yakın seyretmiştir. Bu dönemde alt gruplarda yıllık enflasyon bir önceki aya göre kayda değer bir değişim göstermemiştir. Ulaştırma hizmetleri fiyatlarındaki yükselişte şehirlerarası karayolu yolcu taşıma hizmetleri belirleyici olmuştur. Diğer hizmetler grubunda, emek yoğun kalemlerde (bakım onarım, ev içi hizmetler, berber-kuaför vb.) fiyat artışlarının yüksek seyrettiği gözlenmiştir. Bunun yanında, geçmiş enflasyona endeksleme davranışına da bağlı olarak eğitim hizmetlerindeki yüksek fiyat artışları devam etmiştir. Kira grubunda ise aylık artışlar düşük seyrini korumuştur.”
GİYİMDEKİ ARTIŞ ORTALAMANIN ALTINDA KALDI
Temel mal grubu yıllık enflasyonu Nisan ayında 2.47 puan düşüşle yüzde 17.45 olmuştur. Yıllık enflasyon tüm alt gruplarda gerilemeye devam etmiştir. Aylık bazda yüzde 1.97 oranında yükselen dayanıklı mal grubunda mobilya (yüzde 6.15), otomobil (yüzde 1) ve beyaz eşya (yüzde 2.19) fiyatları öne çıkmıştır. Diğer temel mallar grubunda ise fiyat artışı ılımlı görünümünü korumuştur. Bu dönemde, giyim fiyatlarındaki artış mevsim ortalamalarının oldukça altında kalmıştır. Özetle, temel mal grubu enflasyonu Türk lirasındaki değer kaybına karşın iç talepteki zayıf seyrin de etkisiyle yavaşlamıştır.
TÜTÜNDE ÖTV YANSIMALARI
Nisan ayında tütün ürünleri fiyatları yüzde 7.45 oranında artmıştır. Böylelikle, tütün ürünlerindeki nispi ÖTV oranının Ocak ayında yüzde 63’ten yüzde 67’ye yükseltilmesinin ilk yansımaları görülmüştür. Bu doğrultuda, alkol-tütün grubunun yıllık enflasyonu 6.95 puan artışla yüzde 9.66’ya ulaşmıştır. Fiyat ayarlamalarının sürmesiyle tütün grubu enflasyonundaki yükselişin Mayıs ayında devam etmesi beklenmektedir.