Bankacılık sektörü adeta kaynıyor.
Her bankacının ağzında aynı cümle.
Personel çıkartacaklar.
Bankaların personel çıkartacağı o kadar çok konuşuluyor ki!
Herkes gergin. İşten çıkartılmayı bekleyen sadece şube personeli değil aynı zamanda bankaların üst yönetimi de aynı durumda.
Bankaların personel çıkarttığı bir gerçek. 2015 yılında 201 bin kişi olan sektör çalışanı şimdi 193 bine kadar düşmüş durumda. Üstelik rakam Türkiye Bankalar Birliği’nin haziran verileri. Yani son 4 ayda kaç kişi çıkartıldı bilmiyoruz. Tahmini olarak bu sayının 190 binin de altına inmiş olması çok güçlü bir ihtimal.
Personel politikası konusunda bankalar çok kötü bir örnek. Türkiye’nin en önemli insan kaynağını hoyratça harcayıp bir kenara attı. ODTÜ, Mülkiye, Bilkent, Boğaziçi ve İTÜ gibi güzide üniversitelerden başarı ile mezun olmuş ve bankacılık sektörünü seçmiş kişileri kullanıp attı.
Piyasada yaşı 40 olup da işsiz olan o kadar çok eğitimli insan var ki!
Hepsi bankacılık sektörünün kurbanları. Üstelik bu insanları işten atarken de ahlaksızca kötülük yapıp onlar hakkında başka yerde iş bulmasınlar diye kötü referans verdi.
Bu insanların birçoğu iş bulamıyor. Bulan ise ya emlakçılık yapıyor ya da muhasebecilik.
Daha düne kadar onlarca kişinin çalıştığı şubeleri yöneten o kadar çok işsiz müdür var ki!
Bu kriz 2001 yılında yaşanandan çok faklı. Orada bankacılar bir hafta gibi kısa sürede işini kaybetti. Çünkü bankalar battı ve herkes kaderine razı oldu.
Bugün ise bankalar halen güçlü ve personel kıyımı yapıyor.
Personel çıkartılacak mı?
Her şeyi bir kenara bırakarak bu soruya yanıt arayalım.
Bankalar yılbaşına kadar personel çıkartacak mı çıkartacak ise kaç kişi?
Bu soruyu iki ayrı bankanın üst yöneticisine sordum. Daha önce görüştüğümde sektörün iki yıl içerisinde en az 15 bin personeli çıkartmak zorunda olduğunu söyleyen bir genel müdür, bu görüşünü aynen sürdürüyor.
Kendi bankasının, hükümetin öfkesinden korktuğu için toplu çıkartma yapamadığını söyleyen yönetici, yılbaşına kadar her bankanın en az yüzde 5 ila 10 arasında personel azaltışına gideceğini iddia ediyor.
Bu yöneticiye göre, daralan pazar artık bu 200 bine yakın bankacıyı geçindirmeye yetmiyor.
Bir başka banka üst düzey yetkilisi ise, sektörün özellikle 2007 yılından sonra ciddi anlamda büyüdüğünü ve bu dönemden sonra artan personel sayısının bugün için sürdürülebilir olmadığını iddia ediyor.
“Türkiye çok büyük kriz yaşıyor ve bankalar bu krizin merkez noktasında” diyen yönetici, kendilerini korumak adına personel azalımı yapacaklarını söylüyor. Personel çıkartma işleminin bir süredir kamu bankaları hariç neredeyse hepsinde olduğunu söyleyen bankacılar, dikkat çekmemek için bu işlemin haftalara yayıldığını belirtiyorlar.
Yani bankalar bir anda 500 personel çıkartmıyor, bunu haftada veya ayda 20-30 kişi ile yapıyor.
Bunu yaparken de performansı gerekçe gösteriyor.
Dava açma
Bankalar son dönemde işten çıkarttığı personelleri tarafından açılan işe iade davalarının neredeyse tamamını kaybediyorlar. Çünkü adına hedefe dayalı performans sistemi dedikleri kurallar kabul edilecek gibi değil. Bir personele teknik olarak başarması mümkün hedefleri verirsen tabii ki o kişi senin kriterlerine göre başarısız olacaktır. Gerek mahkeme gerekse mahkemelerin görevlendirdikleri bilirkişiler bankaların aleyhine karar veriyor.
Bu kararlardan sonra bankalar strateji değiştirerek, işten çıkartmak istedikleri çalışanlarına paket sunuyorlar. Yani dava açmaması halinde 3 ile 6 maaş arasında bir teklif sunuyor.
Bankalar bunu yaparak hem avukatlık ve mahkeme giderlerinden kurtulmaya çalışıyor hem de çok personel çıkarttığı için hükümetin gazabından korunmaya çalışıyor.
Sonuç olarak bankacılık sektörünü personel çıkartmaya başladı ve bu yılbaşına doğru daha da hızlanacak. Çıkartılacak personel sayısı konusunda ise net bir şey söylemek mümkün değil ama 2019 yılının sonuna geldiğimizde; 2015 yılında 201 bin olan ve bugün de 193 bine düşen çalışan sayısını 180 bin olarak görmemiz bana mümkün geliyor.
Yazara ait yayınlanan son makaleleri gazete bayilerinden Yeni Çağ Gazetesi satın alarak okuyabilirsiniz.