Türkiye ile ABD arasında belki de tarihin en kötü dönemini yaşayan siyasi, ekonomik ve askeri ilişkiler, Başkan Trump’ın Suriye kararının ardından yeni bir dönemin kapısını aralayıp yeniden yükselişe geçebilir.
Türkiye’nin, ABD’nin ‘Suriye’den çekileceğiz’ açıklamasının ardından bölgedeki senaryoların hemen hepsinde çok daha etkin bir konuma gelmesi bölge ülkelerini rahatsız etti. Öyle ki ABD’nin kararına en yüksek tepkiler Yunanistan, Güney Kıbrıs Rum Kesimi ve İsrail’den geldi.
Türkiye-ABD yakınlaşması Doğu Akdeniz’i yumuşatabilir
Enerji Ekonomisi Derneği Başkanı, Boğaziçi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Gürkan Kumbaroğlu, yenisafak.com’a yaptığı açıklamada, yeni sürecin çok farklı denklemleri de beraberinde getirebileceğine dikkati çekti.
ABD’nin Suriye’den çekilmesinin sadece askeri açıdan değil aynı zamanda enerji masası için de son derece önemli olduğunu anlatan Kumbaroğlu, “Türkiye ile ABD’nin önümüzdeki dönemde Suriye’de karşı karşıya gelme ihtimali kalmadı” dedi.
Çok sayıda ülke sürece müdahil
Cumhurbaşkanı Erdoğan ile ABD Başkanı Trump üzerinden örülen Türkiye-ABD yakınlaşmasının “Doğu Akdeniz’de de işbirliğinin önü açılır mı?” sorusunu beraberinde getirdiğini söyleyen Kumbaroğlu, şöyle devam etti:
“Doğu Akdeniz’de bir takım arama faaliyetleri var. Türkiye, Yunanistan, KKTC, GKRY, İsrail, Mısır, İtalya, İngiltere ve ABD gibi ülkelerin doğrudan müdahil olduğu bir süreç yaşanıyor.
Bu süreçte Türkiye ve ABD’nin arası limoniyken yaşanan bazı gelişmeler olmuştu. Şimdi Suriye üzerinden yeni bir dönem start aldı. ABD ‘Biz eve dönüyoruz’ diyor. Tabi bu dönüş ne kadar olur, takvim nasıl işler bunlar önemli detaylar.
“Türkiye-ABD işbirliği Yunanistan’ın planlarını baltalar”
Türkiye ile ABD arasındaki gerilim Yunanistan’ın işine geliyordu çünkü o dönemde hem Ege için hem de Doğu Akdeniz konusunda ABD desteğini alma hedefindeydiler.
Şimdi süreç değişti. Türkiye ile ABD yakınlaştı. Suriye’deki bu yakınlığın Doğu Akdeniz’e de taşınması durumunda Yunanistan’ın planları baltalanmış olur.
Rüyadan uyanacaklar
Yunanistan, Doğu Akdeniz’de Leviathan sahasında bulunan gazı Güney Kıbrıs Rum Yönetimi üzerinden Avrupa’ya taşımak istiyor. Leviathan sahasında gazı çıkaran şirketler ABD ve İsrail menşeili. ABD ve Türkiye arasındaki gerilim, Doğu Akdeniz denkleminde kendi projelerinin hayata geçirilmesinde Yunanistan’a destek olacak bir durum.
Şimdi bu denklemden ABD’yi çekip alırsanız Yunanistan GKRY ve İsrail gibi ülkeler yalnız kalır. Onların bütün ümidi, birkaç katı pahalı da olsa Türkiye’yi by-pass edecek bir boru hattı üzerinden doğalgazı Avrupaya taşımak. ABD’nin Türkiye ile stratejik ortaklığını yenilemesi Doğu Akdeniz’de ekonomik realiteyi gündeme taşıyacak ve onları bu rüyadan uyandıracak son derece önemli bir gelişme.”