Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, esnaftan sanayiciye, tüketiciden ihracatçıya kadar tüm Türkiye’de yaşayanları etkileyen uygulamalara ve icraatların şekillendiği bir bakanlık. Verilen kararlar hayatın içinde karşılık buluyor. Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci ile iftarda bir araya geldik. Türkiye’ye yönelik başlayan uyuşturucu saldırısını korkunç rakamlarla ortaya koydu. Yurt dışına kaçarken yakalanan FETÖ’cüler hakkında önemli detayları paylaştı. Yine çarpıcı bir çalışma yapmışlar, önümüzdeki günlerde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Başbakan Binali Yıldırım ile birlikte kamuoyuna açıklayacaklar, Türkiye’nin israf haritasını çıkaran bir israf raporu hazırlamışlar. Raporun açıklanması ile birlikte ekmekte, suda, elektrikte tasarruf dönemi başlayacak. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bütün bakanlıklardan istediği 180 günlük eylem planına ilişkin çalışmalarını tamamlamışlar ve Başbakanlık’a göndermişler. 100 başlıktan oluşuyormuş. Çok ilginç bir detay var, o da kooperatiflerin yeniden ekonomiye kazandırılması.
UYUŞTURUCU SALDIRISI
Son dönemde artan uyuşturucu vakaları için de değerlendirmede bulunan Tüfenkci, 2016’da 3 ton 426 kilo olan uyuşturucu yakalamasının, bu yıl 20 Haziran’a kadar 17 ton 789 kiloya çıktığını söyledi. Tüfenkci, bu yıl içinde toplam değeri 618 milyon 209 bin TL değerinde uyuşturucu yakalandığını bildirdi. Bu müthiş artışın iki nedeni olduğunu belirten Tüfenkci, “Teknolojik yatırımlar ve x-ray teknolojisi ile yakalama kabiliyeti yükseldi. Ayrıca, Türkiye, uyuşturucuda transit ülke iken hedef ülke konumuna geldi. Artık mal satılan hedef ülke konumuna geldiği için uyuşturucu saldırıları arttı” dedi. Tüfenkci, tespiti çok zor olan sıvı eroin de yakaladıklarını anlatırken, gamma-bütirolaktan adı verilen uyuşturucuyu Türkiye’de ilk olarak Gümrük Bakanlığı’nca ele geçirildiğini ve İçişleri gibi diğer kurumları da bu konuda bilgilendirdiklerini söyledi. Tüfenkci, bu yıl toplam tutarı 1 milyar 136 milyon TL olan kaçakçılığın ortaya çıkarıldığını ifade etti.
Tüfenkci’nin verdiği bilgiye göre, 2017’de 2 bin 616 kilo eroin, 210 kilo likit eroin, 591 kilo kokain, bin 639 kilo esrar, 2 milyon 437 bin 596 adet captagon, 2 milyon 651 bin 345 adet ekstaszy, 1,6 kilo metamfetamin, 13 kilo bonzai yakalandı. 20 Haziran 2017 itibarıyla 618.2 milyon lira değerinde uyuşturucu yakalandı. Bir olayda ise 13 kilogram Gamma-bütirolaktan ile karşılaşıldı.
SINIRA ÖRÜLEN DUVARLARIN KAÇAKÇILIĞA ETKİSİ
Bakan Tüfenkci, kaçakçılıkla mücadele hakkında da bilgi verirken, “Kaçak sigara ile mücadelede de ciddi mesafe katettik. 2014’te yüzde 21 seviyesine kadar çıkan kaçak sigara oranı, 2016 sonunda yüzde 7,5 seviyesine geriledi. Sınırlara yapılan duvarların etkisi, denetimlerin etkinliğinin arttırılması ve terör örgütlerinin etkinliğinin azalması bu alanda etkili oldu. Yılın ilk 6 ayında 49,5 milyon lira değerinde kaçak sigara ele geçirildi.17,5 milyon lira değerinde elektronik eşya, 102 milyon lira değerinde gıda maddesi, 42 milyon lira değerinde tekstil eşyası yakalandı. Toplamda 1 milyar 136 milyon lira değerinde kaçakçılık olayı ortaya çıkarıldı” dedi.
“FETÖ’CÜLER BAGAJDA KAÇARKEN YAKALANIYORLAR”
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, darbe girişiminden sonra FETÖ mensuplarının kaçışlarını önlemek için gümrük kapılarındaki önlemleri de üst düzye çıkardı. Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci de FETÖ üyelerinin, bagajda ya da kamyon kasasında şekilden şekile girerek kaçmaya çalıştığını ve kapılarda yakalandığını söyledi.
Gümrük Bakanlığı, taşra birimleri ile gümrük müdürlüklerini FETÖ konusunda uyararak, önlemlerin üst düzeye çıkarılmasını istedi. Bakanlık, örgütle irtibatlı kişi, eşya, döviz ve nakitlerin Türkiye’den çıkışında dikkatli olunmasını ve tedbir alınmasını talep etti. Yapılan yoğun denetimler sonucunda çeşitli yakalamalar da gerçekleşti. Yurt dışına kaçmaya çalışan FETÖ mensupları gümrük kapılarında yakalanarak, emniyet birimlerine teslim edildi. Yine bu kişilere ait eşyalar, örgüte ilişkin doküman ve belgeler de yurtdışına kaçırılmak istenirken tespit edildi.
Ayrıca havalimanlarından ve gümrük kapılarından beraberinde yüksek miktarda nakit ile yurtdışına çıkmak isteyen ve bu örgütle irtibatı olduğu değerlendirilen kişiler yakalandı. Yakalamalar, özellikle Kapıkule ve Sarp gibi kapılarda gerçekleşti. Yakalamalarda tespit edilen kişilerin, mahkeme kararlarıyla Anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs etme ve silahlı terör örgütüne üye olma suçlarından arandıkları da belirlendi.
ŞEKİLDEN ŞEKİLE GİRİYORLAR
Bakan Tüfenkci de FETÖ mensupları kaçarken ilginç olayların yaşandığını da belirtirken, “Bagajda, otobüs üstünde ya da kamyonun alt kasasında yakalanıyorlar. Şekilden şekile girerken kaçmaya çalışanların yakalamaları var. Kılık değiştirme ya da para transferi yapmaya çalışanlar da var” dedi.
EŞLERİ DE YAKALANDI
Yine yapılan incelemelerde, şahısların pasaportlarının da iptal edildiği görüldü. Yakalanan kişilerden bazılarının da daha önceden yurt dışında kaçmış FETÖ mensuplarının eşleri olduğu saptandı.
EKONOMİDE BÜYÜME İVMESİ
Türkiye’nin, en hızlı büyüyen dördüncü ekonomi olduğunu dile getiren Tüfenkci, doların en düşük seviyeye gerilediğini, cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine geçiş için yapılan halk oylamasından bu yana Türk lirasının hızlı şekilde değer kazandığını ve bu yönüyle diğer gelişmekte olan ülkelerin para birimleri arasında olumlu olarak ayrıştığını ifade etti. Dış ticaretin toparlandığına ve ihracatın büyümeyi desteklediğine dikkati çeken Tüfenkci, küresel ihracatın yüzde 3,3 azaldığı 2016’da sadece yüzde 0,9 azalan ihracatın, 2017’de canlandığını kaydetti. Tüfenkci, mayısta yüzde 9,5 artan ihracatın, yılın ilk beş ayı itibarıyla yüzde 8,9 artış gösterdiğini, son 1 yılda ihracatın geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 4,7 artışla 147,7 milyar dolar, ithalatın ise yüzde 4,4 artışla 207,5 milyar dolar seviyesinde gerçekleştiği bilgisini verdi. Tüm iş dünyası örgütlerinin de katkısıyla istihdam seferberliği başlattıklarını belirten Tüfenkci, mart ayına bakıldığında 500 bin kişilik istihdam artışı sağlandığını ve bu rakamın artacağını söyledi.
GIDA FİYATLARININ DÜŞÜRÜLMESİNE İLİŞKİN ÇALIŞMALAR
Tüfenkci, gıda fiyatlarının düşürülmesi amacıyla Gıda Komitesinde önemli çalışmalar yaptıklarını vurgulayarak, kısa vadede gümrük vergi oranlarının yeniden ele alınması, sebze ve meyvede sera ürünlerine ilişkin ihracat teşviklerinin yeniden değerlendirilmesi ve ekmek fiyatlarının belirlenmesinde yeni bir yöntemin oluşturulması, yasa dışı stoklama faaliyetlerinin denetlenmesi üzerine çalıştıklarını aktardı.
İSRAF RAPORU
Saha çalışmaları ile su, elektrik ve gıdada israf raporu hazırladıklarını belirten Tüfenkci, yakında kamuoyu ile paylaşılacak raporda, tasarruf tedbirlerinin de yer alacağını ifade etti. Bakan, “Yurt içi tasarrufların artırılması ve israfın önlenmesi” kapsamında, tasarruf bilincini oluşturmayı ve tasarrufa yönelik yeni politikaların belirlenmesini amaçladıklarını vurguladı. Tüfenkci, raporun, Türkiye genelinde israfın boyutlarını ve israfın yoğun olarak gerçekleştiği tüketim alanlarını ortaya koymak açısından önemli veriler içerdiği bilgisini verdi.
İHRACATÇININ MALI BEKLEMESİN
İhracatın artması için gümrüklere ilişkin olarak 19 bakanlık tarafından yürütülen işlemlerin tek elde toplanması gerektiğini de kaydeden Tüfenkci, “ Vatandaş ‘malım gümrükte bekliyor’ diyor ama aslında başka bakanlığın işleminden dolayı bekliyor. Gümrükte beklemiyor. Başbakana önereceğimiz modelle, tek bir koordinasyon bakanlık olacak. O bakanlık elemanlarını ve laboratuvar boyutunu tek elde toplayacağız. Gümrükler 7/24 çalışıyor ama diğer bakanlıkların mesaisi bitiyor. İhracatçı da ertesi günü bekliyor. İhracatçıya bir saat kazandırırsak, ihracata faydası yüzde 1 oluyor” dedi. Tüfenkci, taşınır rehni düzenlemesi ile 5 ayda 35 milyar TL’lik kredi hacmine ulaşıldığını da ifade etti.
SANAYİCİLER DE BİRBİRLERİNE YÜKSEK FAİZ UYGULUYOR
Yüksek faizler konusunda bankalardan talepleri olduğunu anımsatan Tüfenkci, “Bankalara yükleniyoruz ama sanayicileri, tacirlerin ve esnafların kendi aralarındaki vadeli satışlarındaki faiz oranlarını da düşürmesi gerek. Bankalardan beklentileri varken, kendi aralarındaki alışverişteki faiz oranları da yüksek” görüşünü dile getirdi.
MONOPOL PİYASA OLUŞTURMAYA ÇALIŞAN FİRMALARIN GÖZLERİNİN YAŞINA BAKMAYIZ
Tüfenkci, özellikle gıda ile ilgili büyük tedarikçi firmaların piyasayı speküle ettiği iddialarının sorulması üzerine Rekabet Kurulu’nun 5 şirketle ilgili ön inceleme başlattığını kaydederken, “Ön inceleme sonrası bakacağız. Monopol bir piyasa oluşturmaya çalışan firmalar varsa gözlerinin yaşına bakmayız. Gereken cezaları keseriz” dedi.
KATAR’A İHRACAT 3 KAT ARTTI
Katar krizi sonrasında bu ülkeye 5-21 Haziran tarihleri arasında 32.5 milyon dolarlık ihracat yapıldığını ifade eden Tüfenkci, “Bu da normalin 3 katı. Normal aylarda 13 milyon dolarlık ihracat yapılıyordu. Gıda kalemi 12.5 milyon dolar, diğer kalemler 20 milyon dolar. Bu ihracat deniz, kara ve havayolu olmak üzere her türlü yolla gidiyor” ifadelerini kullandı.
ÖTV’SİZ AKARYAKITTA MUAFİYET ARTIYOR
Tüfenkci, gümrük kapılarında ihracat yapacaklara ÖTV’siz yakıt veren kapıların sayısını artıran düzenlemenin önümüzdeki günlerde yayımlanacağını belirtirken, “ÖTV’siz akaryakıtta 550 litre olan muafiyetin ihracatta 900 litreye çıkarılması konusunda bir ön kabulümüz var” dedi.
AD DEĞİŞTİREN ŞİRKETİ YAKALARIZ
Manisa’da askerlerin zehirlenmesine neden olan yemek şirketinin defalarca kez isim değiştirdiği ortaya çıkarken, Bakan Tüfenkci, bu tür şirketler için de düzenleme yapılabileceğini söyledi. Tüfenkci, şirketlerin bu tür eylemlerini MERSİS sisteminden görebileceklerini kaydederken, “Bu konuyu çalışabiliriz. Tağşiş yapan gıda şirketlerinin bulunmasıyla ilgili talimat verdik. Bu tür sahtekârlık yapanların da MERSİS üzerinden yeni şirket kurmasını engelleriz. Çekteki karekod gibi, şirketlerin seceresi görülebilir. Sıkıntılı şirket varsa yakalarız” diye konuştu.
CAZİBE MERKEZLERİNİN YANSIMASI TÜM TÜRKİYE’YE OLACAK
Cazibe Merkezleri Projesi’nin Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da ciddi heyecan oluşturduğunu dile getiren Tüfenkci, “Bayramdan sonra hangi firmalara öncelik tanınacağı açıklanacak. Özellikle oradaki yatırım ikliminden Türkiye’nin tamamı etkilenecek. Orada talep edilen makineler Ankara’da, Gaziantep’te, Kayseri’de, İstanbul’da üretilecek. İnşaatla ilgili malzemeler bu bölgelerden gönderilecek. Türkiye ekonomisine hareketlilik ve yukarı yönlü büyümeye olumlu katkı sunacak. Cazibe Merkezleri, terörle mücadelenin ekonomik boyutunun da öne çıkarılması ve oradaki gençlerimizin istihdamının sağlanması açısından önem arz eden bir proje” diye konuştu.
BAYRAM DOLAYISIYLA 250 BİN SIĞINMACI SURİYE’YE GEÇTİ
Bakan Tüfenkci, Ramazan Bayramı dolayısıyla gümrük kapılarından Suriye’ye geçen sığınmacı sayısının toplamda 250 bini aştığını da belirtirken, “Temmuza kadar geçişler devam eder. Yoğun bir geçiş talebi var. Kapılarımızda yığılmalar var. Geçişlerin güvenlik boyutunu da dikkate alarak işlemleri hızlandırıyoruz. Misafirler, geri dönüp dönmeyeceklerine kendisi karar verir” dedi.
Seda ŞİMŞEK 24 Haz 2017
Bu köşe yazısı Türkiye’nin en genç gazetelerinden Yeni Birlik’te yazılmıştır. Eğer köşe yazarının yazısıyla ilgili düşüncelerinizi paylaşmak istiyorsanız aşağıdaki yorum kısmından yazabilirsiniz.