Türkiye Alışveriş Merkezleri ve Perakendeciler Federasyonu’nun (TAMPF) Anadolu Sohbetleri konulu toplantısı, 12 Aralık Mağazacılar Günü’nde Antalya’daki bir alışveriş merkezinde yapıldı. Toplantıya TAMPF Başkan Vekili Alp Önder Özpamukçu, AYD Başkanı Hulusi Belgü, Gıda Perakendeciler Derneği Başkan Yardımcısı Özgür Tort, Odak İnşaat Başkanı Gürcan Oral, TAMPF Genel Sekreteri Burak Ünaldı katıldı.
Türkiye’de 420 civarında AVM ve 12 milyon 600 bin metrekare kiralanabilir alan olduğunu belirten AYD Başkanı Hulusi Belgü, “Çok ciddi bir rakam. 55-57 milyar dolar sevisinde de alışveriş merkezi yatırımı var. Kiralarını dolar ve euro alan AVM’ler de 32 numaralı cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle birlikte TL’ye döndü. Hatta yılbaşındaki kur üzerinden, enflasyon yürütülerek eylül ayında biz TL’ye döndük. Artık perakendeciyle AVM yatırımcısı arasında kur tartışmaları kalmadı” dedi.
Yine de dövizdeki artış, iniş ve çıkışların ticareti etkilediğini söyleyen Belgü, “Çünkü biz kiramızı alıp kenara oturan bir yatırımcı grubu değiliz. Yakından takip ediyoruz perakendecilerin performansını. Şu dönemde dolar, döviz biraz daha stabil gidiyor. Bu da bizim cirolarımıza olumlu yansıyor. Yani hem eylül, hem ekim ayında yükselişle kapattık AVM’lerdeki ciroyu. Aslında bütün seneyi enflasyon üstünde yükselişle kapattık. İnşallah böyle devam eder” dedi.
Türkiye’de AVM’leri yılda 1 milyarın üzerinde kişinin ziyaret ettiğine işaret eden Belgü, “Bir senede AVM’ler 130 milyar TL ciro yapıyor. Bugün Mağazacılık Günü ve AVM’lerde çalışan arkadaşlarımızın bu özel gününü kutluyoruz. Biz ciroların daha da artacağını düşünüyoruz. Önümüzdeki sene AVM’lerdeki cirolar enflasyonun yine 5-10 puan üzerinde artacaktır. Bizim AVM’lerimizde toplam 480 bin kişi çalışıyor” dedi.
Yeni AVM yatırımları için şu sıralar finansman koşullarının çok elverişli olmadığı uyarısında bulunan Belgü, “Faizler yüksek, TL ile uzun vadeli kredi bulmak oldukça zor. Dolayısıyla bir yavaşlama dönemine girdi. Zaten Türkiye’de birçok şehirde AVM sayısı yeterince, hatta fazlası var. Bu Antalya, İstanbul, Ankara için de geçerli. Tahmin ediyorum önümüzdeki dönemde bu hızla devam etmeyecek, 12 milyon 600 bin metrekare kiralanabilir alan, 10 sene evvel 6 milyon seviyelerindeydi. Yani iki katı arttı. Onun yerine mevcut AVM’lerin yenilenmesi, daha uygun hale gelmesi olacak. Önümüzdeki 5 sene içerisinde yenilenme dönemine girdik. Zaten şu sıralar yeni bir yer açmamak lazım” diye konuştu.
12 Aralık Mağazacılar Günü’nün Türkiye’de son 5 yıldır kutlandığını belirten TAMPF Başkan Vekili Alp Önder Özpamukçu, mağazacılığın hizmet sektöründe son derece önemli, ekonominin dinamiği ve aslında devletin vergi kasaları gibi çalıştığını söyledi. Genç ve kadın istihdamında da çok önemli görev üstlendiğini dile getiren Özpamukçu, dövizle kira sorununu kararname çıktıktan sonra kimsenin uygulamama şansı olmadığını dile getirdi. Ancak son tebliğdeki ‘yabancı ortaklığı yüzde 50’nin üzerinde olanlar dövizle kira ödemeye devam etsin’ şeklindeki değişikliğin çok doğru olmadığını kaydeden Özpamukçu, “Çünkü haksız rekabet yaratabilecek bir vasfı var içinde” dedi.
Dolar ve dövizin hareketlenmesinin tüketici güven kaybına neden olduğuna işaret eden Özpamukçu, “Bu çok dikkat etmemiz gereken bir konu. Devletimiz de bu konunun farkında. KDV, ÖTV indirimleriyle sektörlere destek vermeye çalışıyor. Çünkü ekonominin canlı kalması hepimiz için çok kritik. İstihdam için de, vergi gelirleri açısından da çok kritik. Döviz kurundaki büyük oynaklıklar haliyle sistemin her tarafına zarar veriyor. Şu anda bir sönümlenme yolculuğu var, inşallah böyle de devam eder. Kararname çıktığından itibaren uygulanıyor ama ufak tefek düzeltme ihtiyaçlarını da biz zaten iletiyoruz” diye konuştu.
Özpamukçu, “Mağazanın maliyetlerine baktığınızda en önemli maliyet kalemi kira, personel, sonra enerji. Enerjiye son iki yılda yüzde 100 zam geldi ve bu da maliyetleri artırıcı bir unsur. İstihdamda asgari ücrete olan desteğin kaldırılması, TÜFE’nin yüksek çıkması da maliyetleri artırıcı bir unsur. Bunları dengeli bir şekilde yönetmemiz lazım. Bu konuda biz çabalarımızla iyi mağazacılık yaparak mücadelemizi sürdürürken, devletimizden de destek bekliyoruz. Özellikle istihdamda asgari ücret desteğinin devamı gibi konular gündeme alınmalı” dedi.
