Teknolojiye erişim sadece fiziksel bağlantıyla ilgili değildir. Eğer bireyler bu teknolojiyi bilinçli ve etkin bir şekilde kullanamazsa, erişim olsa bile fayda sağlayamaz. Dijital uçurumu kapatmanın en sağlam temeli, toplumun her kesiminin dijital okuryazarlık becerileriyle donatılmasıdır.
Bugün internet, bilgiye ulaşmanın en hızlı yolu. Ancak bu bilgi yığını içinde doğruyu yanlıştan, güvenilir kaynağı dezenformasyondan ayırabilmek çok büyük bir beceri hâline geldi. Sosyal medya manipülasyonları, sahte haberler ve siber tehditler, dijital dünyada bilinçsizce dolaşan bireyleri büyük risklerle karşı karşıya bırakıyor.
Ayrıca dijital araçları kullanabilmek artık yalnızca bir avantaj değil, bir zorunluluk. İş başvurularından eğitim süreçlerine, bankacılıktan kamu hizmetlerine kadar her şey dijitalleşirken, bu sistemleri etkin kullanamayan bireyler toplumdan dışlanma riski taşıyor.
Ne Yapılmalı?
- Okullarda dijital okuryazarlık eğitimi büyük gereklilik. Dijital beceriler, tıpkı okuma-yazma gibi erken yaşlarda öğretilmeli. Okullarda yalnızca teknoloji kullanımını değil, bilgiyi analiz etmeyi, eleştirel düşünmeyi ve dijital etik kurallarını içeren müfredatlar oluşturulmalı.
- Yetişkinler için dijital eğitim programları düzenlenmeli. Eğitim yalnızca gençlere yönelik olmamalı. Teknolojiden uzak kalmış yetişkinler için devlet ve özel sektör iş birliğiyle ücretsiz dijital eğitim programları sunulmalı. Özellikle kırsal bölgelerde ve dezavantajlı gruplara yönelik erişilebilir içerikler geliştirilmeli.
- Medya ve teknoloji platformlarının sorumluluğu genişletilmeli. Dijital platformlar, kullanıcılarına güvenilir bilgiye nasıl ulaşacaklarını öğretme konusunda daha fazla sorumluluk almalı. Yapay zekâ destekli bilgi doğrulama sistemleri ve yanlış bilgilendirme ile mücadele araçları daha yaygın hâle getirilmeli.
Unutmayalım! Bilinçsiz Erişim, Erişimsizlikten Daha Tehlikeli
Dijital uçurum sadece teknik bir sorun değil, aynı zamanda bilgiye erişimle ilgili bir eşitsizlik. Eğer insanlar bu dünyada nasıl hareket edeceklerini bilmiyorsa, bağlantıya sahip olsalar bile bilinçsizce yönlendirilme, manipülasyon ve dışlanma riskiyle karşı karşıya kalıyorlar.
Dijital erişimi gerçekten eşit hâle getirmek istiyorsak, altyapıyı geliştirmek kadar bireyleri bu dünyada nasıl var olacakları konusunda donatmamız gerekiyor. Çünkü bilinçsiz erişim, erişimsizlikten daha büyük bir tehlike yaratabilir.
Dijital erişime engel olan unsurlara bir sonraki yazıda devam edeceğiz…
