Evet, İslam inancına göre Ramazan ayı geldi. Oruç da geldi. Oruç beraberinde bazı tartışmaları da getiriyor..
Tartışmalar genelde birbirine tamamen zıt hayatlar yaşayan insanlar arasında olur. Yoksa birbirine tahammül edebilen insanlar zaten bu konuda tartışmazdı.
Birinin oruçlu olduğu için otobüste yer vermeyenleri düşüncesiz olarak görmesi kabalıktır ama oruçlu olduğu için birine otobüste yer vermek nezakettir. Bu koltuk sadece oruçlu olanlara verilmemeli; sınav stresinden bir şey yiyememiş gençlere, ayakta pek bir şey yiyememiş olanlara, işe geç kalmış ve bir şey yiyememiş olanlara, kan bağışı yapmış olanlara da verilmelidir.
Bunun dışında birinin oruçlu olduğu için önünde yemek yememesini istemesi kabalıktır ama oruçlu olduğu için önünde yemek yememesi saygı gereği nezakettir. Aslında yemek yiyebileceğiniz yerler var, restoran, kafe, lokanta gibi. Oruç tutan kişi bu yerlere gitmediği sürece sorun yok. Ancak yolda, otobüste veya herhangi bir nedenle o anda o yemeği yiyemeyen birinin yanında yemek yemek doğru değil. Aslında bunun nedeni ilkokul yemek saatlerinde herkesin aynı yemeği getirmesinin istendiği beslenme listeleri veya okullarda herkese aynı yemeğin servis edilmesi ve dışarıdan getirilen diğer yiyeceklerin kabul edilmemesi değil mi?
Başkasının oruçlu olduğu için içki veya sigara içemeyeceğini düşünmek kabalıktır, ancak oruçlu birinin yanında sigara içmemek de nezakettir. Oruçlu bir kişinin yüzüne sigara üflenmediği veya içki içen kişi kendisini rahatsız edecek şekilde davranmadığı sürece hiçbir şey söyleme hakkı yoktur. Aslında toplumda insanları rahatsız edecek şekilde sigara/alkol tüketimi zaten hoş karşılanmaz.
Oruçlu olduğu için işten erken çıkma hakkının sadece kendisine ait olduğunu düşünen bir kişinin davranışı kabalıktır, ancak oruçlu olduğu için önündeki kişiyi erken çıkmaya teşvik eden bir çalışanın davranışı naziktir. Aslında insanlar zor durumlarda veya özel günlerde birbirlerini idare etmelidirler. Bu hem oruçlu hem de içki içen kişi için geçerlidir.
Oruçlu olup ağzında sakız olan insanları düşünmek ne kadar doğru? Sakız çiğnemek istedi ve çiğniyor veya çiğnemesini gerektiren bir mide rahatsızlığı var. Öte yandan, oruçlu insanlar tarafından garip karşılanmasa bile, toplumda yüksek sesle sakız çiğnemek kesinlikle kaba bir davranıştır. Toplumsal kurallara uymak insanların birbirlerine uyum sağlamasını kolaylaştırır.
Ramazan Bayramı’na Şeker Bayramı, Paskalya Bayramı’na Yumurta Bayramı denilmemelidir. İnsanlar birbirlerinin dini ve milli iradelerine saygı göstermelidir.
Oruç tutmak iyidir, içki içmek iyidir, Noel’i kutlamak iyidir, Kuran okumak iyidir, ateist olmak iyidir, eğitimli olmak iyidir, çalışmak iyidir, başörtüsü takmak iyidir, bikini giymek iyidir. Herkes kendi hayat şartlarına göre kendi kararlarını vermiştir.
Yargılama veya hüküm verme yetkimiz yoktur. Hoşumuza giderse iletişim kurarız, gitmezsek iletişim kurmayız, bu kadar basit. Meselenin özü şudur: İNSAN İNSAN OLDUĞU İÇİN İYİDİR!
