Bir organizasyonun yönetimi ve işleyişinde sistem kadar insan gücü de kritik bir rol oynamaktadır. Eğer sistemde bir sorun yoksa liyakat esasına göre atanan bir insan gücünün bulunduğu bir organizasyonun başarısız olma ihtimali yoktur. Ancak sistemde bir problem varsa bile, liyakatli insan gücü bu sorunları çözerek sistemi işler hale getirir ve başarıyı getirir. İşte bu nedenle liyakat son derece önemlidir. Devlet yönetimi, diğer organizasyonların yönetimine kıyasla çok daha karmaşık ve zordur. Bu nedenle, devlet yönetiminde liyakatin sağlanması büyük bir önem taşır.
Liyakat kavramı, yalnızca işe alım veya atama süreçlerinde dikkate alınması gereken bir konu değildir. Liyakat, çalışanların tüm kariyerleri boyunca gözetilmesi gereken bir ilkedir. Devlet yönetiminde liyakat, diğer organizasyonlardaki liyakat anlayışına göre daha da önemlidir. Çünkü devlet yönetimi organizasyonunun başarısı, ülkenin kalkınmasına ve toplumun refah seviyesinin artmasına katkı sağlar. Bu nedenle, devlet yönetiminde liyakatin sadece atama anında dikkate alınması, yönetimin başarısız olmasına yol açar ve bu durum, dolaylı olarak kalkınma ve refahın azalmasına neden olur. Liyakat, yalnızca işe alımda göz önünde bulundurulması gereken bir kriter değil, aynı zamanda organizasyonlarda çalışanların performansını sürekli olarak değerlendiren bir referans olmalıdır.
Devlet yönetimi, siyaset ve bürokrasi gruplarının etkisi altında bir yapıdadır. Bu nedenle, atamalar yapılırken, bu iki gruptan bağımsız şekilde, tarafsız ve analitik bir seçim sürecinin izlenmesi, yönetim ve liyakat ilkelerine uygun olmalıdır. Ancak liyakat kriterinin işlevi, esasen işe alımlardan veya atamalardan sonra başlar. Atama anında bir kriter olan liyakat, sonrasında performans değerlendirme sisteminde bir referans değerine dönüşür. Devlet yönetimindeki tüm kademelerdeki çalışanların liyakatleri, belirli aralıklarla performans değerlendirme sistemi çerçevesinde gözden geçirilmeli ve bu değerlendirmelere göre gerekli yaptırımlar uygulanmalıdır. Bu yaptırımlar arasında eğitim, rotasyon, kısa süreli dinlendirme veya iş akdinin feshi gibi seçenekler yer alabilir. Bu amaçla, devlet yönetiminde tüm kademelerdeki yöneticiler ve çalışanlar için düzenli aralıklarla liyakat esaslı performans değerlendirmeleri yapılmalı ve bu değerlendirmelerin sonuçlarına dayanan bir mekanizma oluşturulmalıdır.
Liyakatin neden yaşam boyu önemli olduğu sorusuna gelince, bir kişi işe alındığında o işin gerekliliklerini karşılayabilir. Ancak hızla değişen dünya koşullarında, çalışan bu değişime uyum sağlayamazsa, işin yeni gerekliliklerine uygun hale gelmeyecek ve liyakatsiz duruma düşecektir. Dünyada her şey değişir; işlerin tanımları ve yeterlilikleri de bu değişime ayak uydurur. Dolayısıyla, çalışanların da bu değişime uyum sağlaması gerekmektedir. Eğer bu uyum sağlanamazsa, çalışan liyakatsiz hale gelir.
Çalışanların, değişim hızına ayak uydurması şarttır. Eğer işin tanımı, yeterlilik ve nitelikleri, çalışanın değişime uyum sağlama hızından daha hızlı bir şekilde değişirse, çalışan liyakatsiz duruma düşer ve bu durumda yönetimin, çalışanın tekrar liyakatli hale gelmesi için çaba göstermesi gerekir. İşte liyakat değerlendirme sistemi bu şekilde işler.
Sonuç olarak, liyakati yalnızca atamalarda dikkate alınan bir kıstas olarak görmeyen, çalışma hayatı boyunca başarının bir referans göstergesi olarak kabul eden bir anlayışın devlet yönetiminde hâkim olması gerekmektedir. Bu anlayış, liyakat değerlendirme sistemini kurarak, devlet yönetiminin en üst kademesinden en alt kademesine kadar tüm çalışanlar için zorunlu hale getirilmelidir. Aksi takdirde, milyonlarca çalışanın bulunduğu bir organizasyonda başarı, tesadüflere bağlı hale gelir ki bu ihtimalin gerçekleşme oranı oldukça düşüktür.
