Sağlıklı ilişkiler, kişiyi tatmin eder, besler ve doyurur diyebiliriz. Kişi sağlıklı bir ilişki içinde olduğunda, kendini güvende hisseder. Partnerler birbirlerinin hayatlarını zorlaştırmaz ve aynı zamanda sağlıklı sınırlar çizebilir. Bununla beraber, “zehirli” diye tanımlanan ilişkiler, hayatın içinde çok karşılaşılan durumlardır.
Sağlıklı ilişkiler, iki sağlıklı insanın kurabileceği ilişki türüdür. Meselenin asıl köküne inildiğinde, “toksik ilişki” diye bir kavram olmadığını ve “toksik” kişiliklerin bu ilişki türünü oluşturduğunu, göz önünde bulundurmak gerekir. Toksik ilişki, ilişkideki kişilere zarar veren, iki tarafı da giderek tüketen, tartışmaların yüksek olduğu bir türdür.
Toksik ilişki içinde olan kişiler, kendini kesinlikle güvende hissetmemektedir. Sözel ve fiziksel şiddetin bu ilişki türünde düzenli olduğunu, ayrıca belirtmek gerekir. Sağlıklı ilişki içinde zaman zaman anlaşmazlıkların, tartışmaların olması oldukça normaldir. Toksik ilişkide tüm bunlar düzenlidir.
Sağlıklı ilişkide çiftler, birbirlerini geliştirip beslemektedir. Toksik ilişkide kişiler, birbirlerini beslemek yerine eleştirir, birbirlerinin enerjisini tüketirler. Bu döngü, ancak farkındalıkla ilerlendiğinde düzelebilmektedir.
Toksik ilişki içinde olup, bu durum içinde kalmayı tercih etmek, zaman zaman zorunluluk olabilmektedir. Patron ve çalışan ya da eşler ve arkadaşlar arasında olan toksik ilişkiden (kadınlar daha fazla manipüle ediliyor gibi gözükse de erkeklerin de ciddi oranda manipüle edildiği gözlemlenmektedir) çıkılamayabilir. Bunun nedeniyse, kişilerin başka bir alternatifinin olmamasıdır.
Maddi zorunluluklar, varsa çocuklar için en iyisinin bu olduğunu düşünme, partnere karşı ciddi bağımlılık geliştirme, ilişkiyi bitirebilme kararını ciddi anlamda etkilemektedir. Toksik ilişkide mutlaka bir manipülatör olduğu için, yapılan istismarın boyutu manipülatörün de ilişki üzerinde ne kadar etkili olduğunu gösterir.
Toksik ilişki içinde kalma sebepleri, ayrıca şu şekilde sıralanabilir;
- Yalnızlık korkusu
- Kişinin bir daha sevilemeyeceği düşüncesi
- Manipüle eden tarafın iyi biri olduğu düşüncesi
- Manipüle eden kişi terk edildiğinde, duyulabilecek olan vicdani rahatsızlık
- Emek verilen ilişkide bazı sorunların düzelebileceğine inanmak
Sağlıklı ilişkinin mükemmel ilişki anlamına gelmediği, buradaki en ince çizgidir. Bununla beraber güven unsuru bir ilişkinin temelinde yatıyorsa, toksik ilişkiden farklı olduğu değerlendirilmesi yapılabilir.
Toksik ilişkiden beslenen kişilerin olduğunu, burada belirtmek faydalı olacaktır. İlişkilerin zaman zaman durağan ve sakin olabileceği düşüncesi, bu tip insanların kabul edebileceği bir durum değildir. Toksik ilişki içindeki gelgitler ve devamlı yüksek olan o duygu durumu, bu insanlar için ilişkiyi ayakta tutan unsurların başında gelmektedir.
Toksik ilişki içindeki kişiler sağlıklı sınırlar çizemediğinde, tabir-i caizse bir batak haline gelen bu kısır döngünün, içinden çıkamaz hale gelecektir. Kişiler bu tip bir ilişkinin içinden, ancak ve ancak kendi kişilik yapılarının ve ruhsal durumlarının farkına vararak çıkabilmektedir. Gerektiğinde bir uzman desteği almak, bunun kesin çözümü olabilmektedir. Aksi halde kişiler üzerinde travma meydana gelmesi mümkündür.
