Türkiye’ye ait uçak ve gemilerin hedef olacağını ve vatandaşlarının tutuklanacağı tehditlerinin geldiği Libya, Muammer Kaddaf’inin devrilmesinin ardından iç savaşa sürüklendi. Ülkede 2011 yılından sonra iç savaş yaşanırken iki farklı yönetim ortaya çıktı.
BM’ye bağlı Dünya Sağlık Örgütü iç savaşın devam ettiği Libya’da nisan ayının ilk iki haftasında yoğunlaşan çatışmalarda 200’den fazla kişinin yaşamını yitirdiğini duyurdu.
İÇ SAVAŞTA YÜZLERCE KİŞİ ÖLDÜ
Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ), Libya Misyonundan yapılan açıklamada, ülkenin doğusunda konuşlu General Halife Hafter’in 4 Nisan’da başkent Trablus’a yönelik saldırı emriyle patlak veren çatışmalarda bugüne kadar 205 kişinin öldüğü, 913 kişinin de yaralandığı ifade edildi.
ATEŞKES ÇAĞRILARI CEVAPSIZ KALDI
Açıklamada, Trablus’un önceki gün 2014’ten beri yaşanan “en kötü çatışmalara” sahne olduğunun altı çizildi. Birleşmiş Milletler de çatışmaların başlamasından bu yana en az 25 bin kişinin yerlerinden olduğunu kaydetti. Bu arada BM başta olmak üzere uluslararası kamuoyundan sivillerin de zarar gördüğü çatışmaların derhal durması yönünde gelen çağrılarsa cephede karşılık bulmuyor.
İKİ FARKLI YÖNETİM
Arap Baharı olarak tanımlanan kitlesel halk hareketinin rejim karşıtı çatışmalara dönüştüğü ve Muammer Kaddafi’yi koltuğundan ettiği 2011 yılından bu yana siyasi istikrarın bir türlü sağlanamadığı Kuzey Afrika ülkesi Libya’da birden fazla yönetim bulunuyor.
Libya, 2014 seçimlerinin ardından siyaseten ikiye bölündü. Bunlardan birisi ülkenin doğusunda, Mısır sınırına yakın Tobruk’ta bulunan Temsilciler Meclisi ve diğeri de Trablus merkezli Ulusal Mutabakat Hükümeti.
Öte yandan DEAŞ’ın 2015’te varlığını hissettirdiği ülkede, örgüte bağlı savaşçılar Kaddafi’nin doğum yeri olan Sirte kentini ele geçirdi. Ancak Türkiye’nin de desteklediği Misratalı güçler, DEAŞ’ı aynı yıl içerisinde ortadan kaldırdı.
KİM KİME DESTEK VERİYOR?
Merkezi Trablus’ta bulunan Ulusal Mutabakat Hükümeti, Birleşmiş Milletler başta olmak üzere Türkiye, Avrupa Birliği ve uluslararası kurumlarca meşru kabul ediliyor ve destekleniyor.
Tobruk merkezli Temsilciler Meclisi’ni ise Mısır Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan, Fransa ve kısmen Rusya’dan destek buluyor.
SİLAHLI GRUPLAR DA MEVCUT
Akdeniz’e kıyısı bulunan 6,5 milyon nüfuslu petrol ülkesi Libya’da Kaddafi’nin devrilmesinin ardından yüzlerce irili ufaklı silahlı grup faaliyet göstermeye başladı.
SİLAHLI GRUPLARDAN ÖNE ÇIKANLAR
Trablus merkezli Ulusal Mutabakat Hükümeti’ne (UMH) bağlı birlikler. Bu birliklerin başında Tümgeneral Usame Cuveyli bulunuyor.
HAFTER DARBE YAPMIŞTI
Kaddafi’nin devrilmesinde en büyük paya sahip Misrata merkezli güçler. Körfez ülkeleri ve Mısır’ın desteklediği Tobruk merkezli General Halife Hafter’e bağlı Libya Ulusal Ordusu.
Ülkenin batısında, Tunus sınırına yakın Zintan merkezli güçler.
HAFTER, UMH İLE SAVAŞ HALİNDE
Bu arada Trablus’u ele geçirmek için saldırı başlatan Hafter güçleri, geride kalan 2 haftada tüm cephelerde gerilerken UMH’ye bağlı birlikler karşı saldırıya geçiyor.
Ayn Zara, Halletul Fercan, Kasr bin Gaşir, Vadi er-Rabi, El-Matar el-Kadim, Es-Sevani ve El-Aziziye bölgelerinde UMH güçleri ile Hafter’e bağlı güçler arasında vurkaç taktiğine dayalı çatışmalar devam ediyor.
Öte yandan Hafter’e bağlı güçlerin sözcüsü Ahmed el-Mismari, gelecek günlerde UMH birliklerine karşı 8’inci cephenin açılacağını belirtti.
Tümgeneral Usame Cuveyli liderliğindeki UMH’ye bağlı batı güçleri, başlattığı karşı saldırının ardından Aziziye bölgesinde yer alan 4. Tugay’ın karargahını ele geçirdi. Cephede halen sıcak çatışmalar devam ediyor.
