BBC Türkçe’den Mahfi Eğilmez’in haberine göre;
TL’nin son bir yılda benzer ülke para birimlerine göre çok daha hızlı değer kaybına uğramış olması toparlanmanın da hızlı olmasına yol açmıştı.
Yılbaşından bu yana kurlarda ortaya çıkan gelişmeyi kırılgan beşli temelinde karşılaştırmalı olarak aşağıdaki tablolardan izleyebiliriz.
İlk olarak yılbaşından TL’nin günü en yüksek değer kaybıyla kapattığı 13 Ağustos tarihine kadar olan döneme bakalım.
Yılbaşından 13 Ağustos akşamına kadar kırılgan beşlinin Türkiye dışındaki üyelerinin paralarının dolara karşı değer kaybı ortalama yüzde 11,6.
Buna karşılık TL’nin dolara karşı kaybı yüzde 81,8. Bir başka deyişle TL grup ortalamasının 7 misli daha fazla değer kaybı yaşamış.
Bu büyük farkın nedenleri üzerinde şimdiye kadar fazlasıyla durduk ama kısaca bir kez daha özetleyelim:
Bu olumsuz ayrışmaya yol açan olayların düzelmesiyle bu kez de pozitif bir ayrışmanın ortaya çıkacağı tahmin ediliyordu. Gerçekten de öyle oldu.
Son aylarda yaşanan bazı gelişmeler bu kez TL’yi olumlu yönde etkiledi. Bu değişimlerin en önemlilerine de bir bakalım:
Siyasal sorunların bir bölümünün çözülmesi (Rahip Brunson’ın serbest bırakılması) ve bunun risklerde düşüş yaratması (CDS priminin gerilemesi.)
Bunun da gelişimini aşağıdaki tablo eşliğinde izleyelim.
Tablodan görüleceği gibi TL, Ağustos ortasında ulaştığı yüzde 81,8’lik rekor kayıptan sonra hızlı bir toparlanma ile Kasım sonunda kayıplarını azaltmış ve yüzde 36,4’e kadar düşürmüştür. Böylece TL’nin Dolara karşı kaybı diğer ülke paralarına göre 7,5 misli fazladan 3,5 misli fazlaya gerilemiştir.
TL’deki bu olumlu toparlanma devam ederken 3 Aralık Pazartesi günü Kasım ayı enflasyon verisi açıklandı. Buna göre enflasyonda TÜFE’de 3,62, Yİ-ÜFE’de 6,47 puan olmak üzere ciddi gerileme olduğu ortaya çıktı.
İlk açıklandığında bu gerilemeler de kurlar üzerinde TL lehine bir gelişmeye yol açtı. Sonrasında kurlarda yeni bir yükseliş dalgası başladı.
Bugün geldiğimiz noktada kurlardaki durumu aşağıdaki tabloyla özetleyebiliriz.
Buna göre TL, bugün itibariyle dolara karşı Kasım sonuna göre yüzde 4,3 ve yılbaşına göre yüzde 42,2 değer kaybetmiş görünüyor. Diğer ülke para birimlerinin son dört günde Dolara karşı değer kaybı ortalaması ise yüzde 0,5.
Son dört günde üstelik enflasyon oranının beklentilerin çok üzerinde bir düşüş sergilemesine karşın TL ne oldu da dolara (ve diğer paralara) karşı değer kaybetmeye başladı? Bunun yanıtı birkaç farklı gelişmeye bakılarak verilebilir:
