Türkiye’de ve bazı müslüman ülkelerinde Kurban Bayramı nedeniyle piyasalar kapalı. Fakat birçok dünya ülkesinde dün itibarıyla piyasalarda yeni hafta başladı. Çin ile ABD arasında yaşanan ticaret savaşları gerilimi yüzünden piyasalar oldukça karışık bir seyir izliyor. Çin yuanı ilk kez 7’nin altında seyrediyor. Swap piyasalarına göre dolar tarafında da kısıtlılık söz konusu. Çin Halk Bankası (PBoC) ve ABD Merkez Bankası’nın (FED) vereceği kararlar, küresel ekonomiyi derinden etkileyecek. Ama bunun gerçekleşmesi için iki ülke arasında gerçekleşen ticaret savaşlarının biraz da olsa durulması gerekiyor.
Son bir iki haftada bu swap oranı yeniden yükselmeye başladı. Dolar swap maliyetlerinin artması Türkiye gibi faiz arbitrajı sıcak para girişi gören Gelişmekte Olan Piyasalar’ın cazibesini azaltıyor. Dolar kıtlığı mevsimsel olabileceği gibi, Fed optimal bilanço büyüklüğünü yanlış tahmin etmiş de olabilir. Yani, dolaşımdaki nakti ve kaydi dolar miktarı vadesi gelen borçları re-finanse etmek ve ticari işlemleri sürdürmek için yetersizdir. Bu durumda tüm küresel faizler yükseleceği gibi, dolar endeksi de değer kazanır. Dünya ekonomisi ve piyasaların istikrarlı bir dolar/yuan paritesi ve her iki para biriminde de oynaklığın düşmesine ihtiyacı var. Ancak, PBoC’in ekonomiyi ayakta tutma planı yuanın değer kaybetmesini emrederken, FED’in ağustos ayında bilanço veya faizler hususunda adım atması beklenmiyor.
TL son 3 ayda dolar karşısında oldukça iyi bir performans sergiliyor. Kur bayramdan önce 5.45’in altına kadar geriledi. ABD ve Çin arasında artan savaş sesleri gelişmekte olan ülkeleri olumsuz etkilemeye devam ediyor. Dolar/TL bayram öncesi 5.45’i görmesinin ardından bayramda Arjantin şoku yaşadığı düşünülüyor. Dün dolar/TL sığ piyasada 5.57 seviyelerine kadar ulaştı. Piyasalarda Arjantin’deki beklenmedik öncü seçim sonuçlarının etkisiyle yaklaşık yüzde 5 düşüşle fiyatlanan Arjantin pesosu öncülüğünde, gelişmekte olan ülke paraları aşağı yönlü seyretti.
ETKİSİ TAHMİN EDİLENDEN BÜYÜK
Goldman Sachs’a göre Çin ile devam eden ticaret savaşlarının büyümeye etkisi önceki tahminlerinden daha büyük olacak. Goldman bu kapsamda dördüncü çeyrek büyüme tahminlerini yüzde 1.8’e düşürdü. Goldman Sachs ABD Başekonomisti Jan Hatzius, ticaret savaşının büyümeye etkisinin öngördüklerinin daha büyük olacağını ifade etti. Uzman, belirsizliğin etkilerini ve finansal piyasaların son gelişmelere verdiği tepkiyi de dahil ettikleri için bu değişikliği yaptıklarını söyledi. Hatzius “Finansal koşullar, politik belirsizlik, iş dünyasındaki algı, tedarik zincirindeki tahribat ticaret savaşı nedeniyle büyümeye beklenenden daha düşük katkı yapacak” değerlendirmesini yaptı. Hatzius ayrıca ticaret savaşlarının resesyonu tetikleyeceğine dair endişelerin de arttığına dikkat çekti. Kurum, 2020 yılından önce iki ülke arasında ticaret anlaşması beklemiyor.
IMF’DEN ÇİN’E ‘EKONOMİNİZ YAVAŞLAYACAK’
IMF yıl ortası raporunda Çin’in GSYİH büyüme oranı tahminini yüzde 6.2’ye aşağı revize etmişti. IMF’nin Çin misyon şefi James Daniel, Trump’ın 300 milyar dolar Çin ithalatına ek vergi koyması halinde, ekonominin yılda yüzde 0.3 yavaşlayacağını kaydetti. Eğer Ticaret Savaşı tırmanır da Trump anılan mallara ek vergiyi yüzde 25’e yükseltirse büyüme kaybı yıllık yüzde 0.8’i bulacak. IMF iki ülke arasındaki Ticaret Savaşı’nın tüm Yerküre’de olumsuz yankılar yarattığını da ilave ederek, acil barış çağrısında bulundu. Daniel, Beijing’e Ticaret Savaşı’nın olumsuz yankıları ile başa çıkmak için döviz kurunu serbestçe dalgalanmaya bırakmasını önerdi. Böylece, şoku üretim değil, döviz kuru absorbe edebilecek. Beijing dolar/yuan’ın değerini 7.00’nin üstüne yükselterek bütün Asya’da endişe yarattı. Bu öneriye uyması makul görülmüyor. IMF’ye göre, artık Çin yönetimi yükse hızda büyümeye değil, kaliteli büyümeye öncelik veriyor. Fakat, bu hedefin gerçekleşmesi için başta yapısal reformlar olmak üzere yapılacak çok şey var. IMF Çin’de GSYİH büyümesinin 2020’de %6, 2024’te ise %5.5’e yavaşlayacağını öngördü.