Sudan‘da askeri yönetimle sivil muhalefet, geçiş sürecinde ‘dönüşümlü başkanlık’ konusunda uzlaştı. Buna göre, devlet başkanlığı konseyi, 5 sivil, 5 asker ve ismi üzerinde uzlaşılan sivil bir üyeden oluşacak. Konsey 3 yıl 3 ay süreyle ülkeyi yönetecek.
Doğu Afrika ülkesi Sudan‘da 30 yıllık Ömer el-Beşir iktidarının devrilmesine neden olan protesto gösterilerine liderlik eden Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri (ÖDBG) Sözcüsü Medeni Abbas, başkent Hartum’da düzenlediği basın toplantısında dönüşümlü başkanlığın detaylarına ilişkin bilgi verdi.
‘DÖNÜŞÜMLÜ BAŞKANLIK’TA UZLAŞTILAR
Abbas, ülkeyi seçimlere hazırlayacak geçiş döneminin iki aşamadan oluşacağını, ilk aşamanın ülkeye askerin başkanlık edeceği 21 aylık süreç olduğunu söyledi. Abbas, bu dönemin ilk 6 ayının da barış ve demokrasi çalışmaları için ayrıldığını ifade etti.
Takip eden 18 ayda da muhalefetin iktidarda olacağını belirten Abbas, hukukçulardan oluşacak ve cumartesi günü faaliyetlerine başlayacak bir komisyonun 24 saat içinde nihai anlaşmayı imzaya hazır hale getireceğini bildirdi.
BAŞBAKAN HAFTAYA BELLİ OLACAK
Abbas, bir hafta içinde başbakanın isminin açıklanacağını, devlet başkanlığı konseyinin oluşumunu takip eden 3 ay içinde de parlamentonun oluşturulacağını söyledi. ÖDBG liderlerinden Halid Ömer de başbakanın belirlenmesinin ardından teknokrat hükümetinin kurulacağını dile getirdi.
Ömer, imza töreninin dost devletlerin liderlerinin katılımıyla gerçekleştirileceğini, bu anlaşmanın devrimin hedefine ulaşmasında atılan ilk adım olduğunu kaydetti.
ANLAŞMAYA DESTEK MESAJLARI
Sudan’da askeri yönetimle sivil muhalefet arasında varılan siyasi mutabakat ve geçiş sürecinde ‘dönüşümlü başkanlık’ üzerinde uzlaşıya varılmasına karşılık birçok ülkeden destek ve memnuniyet mesajları geldi.
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, anlaşmaya destek verdiğini belirttiği açıklamasında, çıkarı olan tüm tarafları, anlaşmanın şeffaf ve kapsamlı bir şekilde uygulanmasının garantisi için çalışmaya teşvik etti.
TÜRKİYE: MEMNUNİYET DUYUYORUZ
T.C. Dışişleri Bakanlığı, konuyla ilgili açıklamasında, “Sudan‘da Askeri Geçiş Konseyi ile Özgürlük ve Değişim Güçleri İttifakı arasında yürütülen görüşmelerin anlaşmayla sonuçlanmasından memnuniyet duyuyoruz.” ifadelerine yer verirken, İngiltere Dışişleri Bakanı Jeremy Hunt, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, Hartum Anlaşması’nı ‘tarihi’ olarak niteleyerek, bunun, sivil yönetimin yolunu hazırlayacağını ve ülkesinin gelecek süreçte Sudan‘a yardım etmeye hazır olduğunu söyledi.
AB: BÜYÜK İLERLEME KAYDEDEDİLDİ
Avrupa Birliği (AB), Sudan‘da Askeri Geçiş Konseyi ile Özgürlük ve Değişim Güçleri İttifakı arasında anlaşma sağlanmasını büyük ilerleme olarak değerlendirdi.
AB Dışişleri ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini’nin ofisinden yapılan yazılı açıklamada, müzakerelerin sonuç verdiği, anlaşmanın büyük ilerleme olduğu ifade edildi.
Açıklamada, tüm tarafların ‘iyi niyetle’ vardığı anlaşmayı uygulamasının önemli olduğu vurgulanarak, barış inşa edebilecek ve ekonomik kalkınma sağlayacak sivil hükümetin kısa sürede kurulması çağrısı yapıldı.
Konuyla ilgili yapılan diğer açıklamalardan bazıları şöyle:
Afrika Birliği
Afrika Birliği Komisyonu Başkanı Musa Faki, tarafları tebrik ederek çözümün korunmasına teşvik etti. Faki, birliğin Sudan‘ın demokratik sürecine destek vereceği sözünde bulundu.
Arap Birliği
Arap Birliği tarafından yayınlanan açıklamada, Sudan‘da tarafların yapıcı bir olumluluk ruhuna sahip olmalarından duyulan memnuniyet dile getirildi. Hartum Anlaşması’nın, 6 Haziran’da askıya alınan üyeliğinin yeniden kazanılması için önemli katkı sağlayacağı ifade edildi.
Etiyopya
Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed, Sudan halkını tebrik ettiği mesajında, anlaşmanın ülkede kapsamlı, sürekli bir barış ve istikrar için çok önemli olduğunu dile getirdi.
Katar
Katar Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, anlaşmayla Sudan halkının gerçek temsilinin yanı sıra devlet kurumlarının çalışmasının devamının sağlanacağı hatırlatıldı. Afrika Birliği’nin rolünün önemine değinen açıklamada, birliğin Sudan‘da yürüttüğü yapıcı gayretten övgüyle söz edildi.
Filistin
Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, Sudan için güvenlik, istikrar ve toprak bütünlüğü temennisinde bulunarak, Sudan‘ın Arap dünyası ve uluslararası rolünü yeniden kazanmasını istediğini söyledi.
Mısır
Mısır Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, Hartum Anlaşması’nın ülkede barış, istikrar ve güvenliğin gerçekleşmesi yolunda önemli bir adım olduğu kaydedildi.
Birleşik Arap Emirlikleri
Birleşik Arap Emirlikleri’nde Dış İlişkilerden Sorumlu Devlet Bakanı Enver Karkaş, vatan hassasiyeti ve diyaloğun, söz konusu anlaşmayı hazırladığı, siyasi geçişi oluşturması için bunun müjde verici olduğunu belirtti. Karkaş, ülkesinin, iyi ve kötü gününde Sudan‘ın yanında yer alacağını vurguladı.
Yemen
Yemen Dışişleri Bakanlığı ise yeni barışçıl siyasi geçişin oluşturulmasının, Sudan‘ın güvenliğini ve istikrarını koruyacağını, halkını kaos ve çekişmelerden uzak tutacağını vurguladı.