Brüksel’de 2 gün sürecek NATO Dışişleri Bakanları Toplantısı’nın gündemine ilişkin açıklamalarda bulunan NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, ABD ile Sovyetler Birliği arasında 1987’de yapılan ve birliğin dağılmasından sonra ABD ile Rusya arasında devam eden INF Anlaşması’nın yarınki toplantının ana gündem maddelerinden olacağını söyledi.
“Anlaşma Rusya tarafından tehlikeye atılmıştır.” diyen Stoltenberg, ABD’nin anlaşmaya uyduğunu, Rusya’nın da uyması gerektiğini belirtti.
Stoltenberg, “Rusya, yeni bir füze geliştirdi, üretti ve konuşlandırdı. Bu füze mobil ve tespit edilmesi oldukça güç. Füzenin nükleer kapasitesi de bulunuyor. Füze, kısa bir uyarı süresi içinde ya da hiç uyarı olmadan Avrupa kentlerine ulaşabilir. ABD, INF Anlaşması’na tam olarak uyuyor. Avrupa’da yeni ABD füzeleri yok ama yeni Rus füzeleri bulunuyor.” diye konuştu.
Stoltenberg, Rusya’yı şeffaf ve doğrulanabilir şekilde anlaşmaya uymaya çağırdı.
NATO Genel Sekreteri Stoltenberg, dışişleri bakanlarının yarın gündeminde Azak Denizi’ndeki Ukrayna-Rusya gerginliğinin de olacağını söyledi.
Stoltenberg, NATO ülkelerinin dışişleri bakanlarının Gürcistan ve Ukrayna dışişleri bakanları ile bir araya geleceği bilgisini paylaşarak sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bu ülkeler Rusya’dan kaynaklanan ciddi güvenlik sıkıntılarıyla karşı karşıya. Bu iki ülkeye pratik ve siyasi destek vermeye devam edeceğiz. Rusya, Kerç Boğazı’nda Ukrayna gemilerini ve denizcilerini alıkoydu. Bu güç kullanımının mazur görülür bir tarafı yok. Sükunet ve itidal çağrısında bulunuyoruz. Rusya, Ukrayna gemilerini ve denizcilerini serbest bırakmalı, denizde serbest dolaşıma izin vermeli, Azak Denizi’nde Ukrayna limanlarına erişim engellenmemeli.”
NATO’nun Karadeniz’de askeri varlığını artırdığına işaret eden Stoltenberg, geçen yıl içinde NATO gemilerinin Karadeniz’de geçirdiği sürenin 80 günden 120 güne çıktığı ve havadan devriyelerin devam ettiği bilgisini verdi.
Stoltenberg, “Bölgede daha fazla gözümüz, daha fazla istihbaratımız ve daha fazla gözetimimiz var.” dedi.
Rusya’nın bölgedeki askeri duruşunu yakından izlediklerini kaydeden NATO Genel Sekreteri, “NATO müttefiklerinin yarınki toplantıda Rusya konusunda oldukça endişeli olacaklarını tahmin ediyorum.” ifadesini kullandı.
Dışişleri bakanlarının Ortadoğu ve Kuzey Afrika’daki güvenlik tehditlerini de ele alacaklarını aktaran Stoltenberg, bu çerçevede İttifak’ın bölgedeki ortaklara sağladığı desteği değerlendireceklerini söyledi.
NATO’nun Irak’ta yerel güçlere eğitim veren misyonununa ilişkin de görüş alışverişi yapılacağını belirten Stoltenberg, bunun uluslararası terörizmle mücadeleye güçlü katkı sağladığını dile getirdi.
Stoltenberg, dışişleri bakanlarının toplantının ikinci gününde Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini’nin katılımıyla Batı Balkanlar’ı görüşeceğini kaydetti.
Bölgenin NATO ve AB için stratejik öneme sahip olduğunun altını çizen Stoltenberg, Bosna Hersek’le ilişkileri bir adım öteye götürmek için dışişleri bakanlarının ilk Ulusal Yıllık Program’ı kabul edeceği bilgisini paylaştı.
Stoltenberg, Ulusal Yıllık Program’ın Bosna Hersek’in NATO üyeliği yolunda siyasi, ekonomik ve savunma reformlarına yardımcı olacağına işaret ederek, “Bosna Hersek, NATO’nun bu teklifini kabul edip etmeyeceğine karar vermeli.” dedi.
Dışişleri Bakanları Toplantısı’nın Afganistan’daki Kararlı Destek Misyonu’na ilişkin bir değerlendirme yaparak son bulacağını kaydeden Stoltenberg, “Afganistan’da sınamaların boyutu çok büyük. Ülkenin uluslararası teröristler için güvenli bölge haline gelmesini engellemek için çabalarımızı sürdürmeliyiz.” diye konuştu.
Toplantıda Türkiye’yi Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu temsil edecek. Çavuşoğlu’nun toplantı kapsamında bazı mevkidaşlarıyla ikili görüşmeler gerçekleştirmesi bekleniyor.
AA
