Dar gelirlinin artan faiz ve fiyatlarla konut sahibi olabilme ihtimali her geçen gün biraz daha düşerken, kiralıklara talep arttı. 2018’de konut fiyatları İstanbul’da yüzde 4.91, Ankara’da yüzde 8.86, İzmir’de yüzde 11.47, Bursa’da yüzde 12.89 ve Antalya’da yüzde 19.86 artış gösterdi. Endeksa verilerine göre 2018 sonunda İstanbul’da ortalama konut satış fiyatı 441 bin 600 lira, geri dönüş süresi 20 yıl; Ankara’da ortalama konut fiyatı 225 bin lira, geri dönüş süresi 18 yıl; İzmir’de ortalama konut fiyatı 338 bin 400 lira, geri dönüş süresi 21 yıl; Bursa’da ortalama konut fiyatı 270 bin lira, geri dönüş süresi 19 yıl; Antalya’da ise ortalama konut fiyatı 241 bin 320 lira, geri dönüş süresi 21 yıl olarak gerçekleşti. Özellikle markalı konutlarda kiranın yanında bir de aidatlar var. REIDIN’in İstanbul’daki markalı konutlar için ödenen aidat tutarlarını konu alan araştırmasına göre, aidat tutarları projenin bulunduğu konum, sosyal alanlar ve benzeri gibi kriterlere göre değişiyor. İstanbul’da markalı konutlarda metrekare başına düşen ortalama aidat tutarı 3.62 lira olarak ölçülürken, bu rakam bazı projelerde 21 liraya kadar çıkıyor. Böylece bazı İstanbulluların 100 metrekarelik konut için aylık ödediği 2 bin 100 liralık aidat rakamı, şehirde görülen ortalama kira fiyatlarını aşıyor. Markalı konut projelerinde 100 metrekarelik konutlar için ödenen en düşük aidatlar ise 23 liraya kadar düşüyor. Araştırmaya göre, markalı projelerde 100 metrekarelik daire başına ödenen ortalama aidat tutarında en yüksek rakam 962 lira ile Şişli’de görülüyor. Şişli’yi bu alanda 921 lira ile Beşiktaş, 527 lira ile Kağıthane, 499 lira ile Üsküdar takip ediyor. Sarıyer’in 471 lira ile beşinci sırada yer aldığı araştırmada, Eyüp 450 lira ile altıncı, Bakırköy 445 lira ile yedinci, Kadıköy 432 lira ile sekizinci, Ataşehir 429 lira ile dokuzuncu, Beykoz 410 lira ile onuncu sırada yer alıyor. Markalı konutlarda 100 metrekarelik daire başına ödenen ortalama aidat tutarında en düşük rakam ise 131 lira ile Silivri’de bulunuyor. Silivri’yi bu alanda 194 lira ile Beylikdüzü, 205 lira ile Büyükçekmece, 214 lira ile Arnavutköy, 223 lira ile Esenyurt, 229 lira ile Esenler, 254 lira ile Avcılar izliyor. Sultanbeyli’de söz konusu özellikteki daireler için ortalama 259 lira ödenirken, bu alanda Gaziosmanpaşa 266 lira ile dokuzuncu, Güngören 277 lira ile onuncu sırada yer alıyor.
YABANCININ İLGİSİ BÜYÜK
REIDIN-GYODER Yeni Konut Fiyat Endeksi’ne göre aralık ayında, markalı konut projeleri kapsamında gerçekleştirilen satışların yüzde 18’lik kısmının yabancı yatırımcılara yapıldığı gözlendi ve böylece yabancı yatırımcı oranı geçtiğimiz aylarda yakaladığı son iki yılın rekor seviyesine tekrar yaklaştı. Yabancı yatırımcıların tercih noktasında ağırlıklı olarak (yüzde 41) 1+1 özellikteki konutların öne çıktığı kaydedildi. Onu yüzde 38 ile 2+1 ve yüzde 12 ile 3+1 konutlar izledi. Son altı aylık ortalamanın yüzde 14 olduğu yabancı yatırımcılara satışlar ağustos ayında yüzde 11, eylül ayında yüzde 18, ekim ayında yüzde 19, kasım ayında ise yüzde 8 oranında gerçekleşmişti.
SATILIK FİYATLARI DÜŞTÜ
Türkiye Satılık Konut Fiyat Endeksi’ne göre Türkiye genelinde konut satış fiyatları son bir ayda yüzde 0.02 azalırken, son üç ayda yüzde 0.58, son altı ayda yüzde 1.41, son bir yılda yüzde 5.79, son üç yılda yüzde 28.85, son beş yılda ise yüzde 77.39 oranında arttı. Konut kira değerleri ise son bir ayda yüzde 0.38, son üç ayda yüzde 0.49 azalış gösterirken, son altı ayda yüzde 2.01, son bir yılda yüzde 5.37, son üç yılda yüzde 20.95, son beş yılda ise yüzde 60.37 oranında artış gösterdi.