Türkiye’de bayram tatili nedeniyle piyasaların kapalı olduğu günlerde yurtdışı piyasalardan olumlu haberler geldi. Özellikle ABD Merkez Bankası FED’in küresel ticari gerilime yönelik kayıtsız kalmayacağınına yönelik açıklamaları piyasalarda yeniden faiz indirimi sürecinin başlayacağı beklentisi oluşturdu. Ata Yatırım Direktörü Cem Tözge, Powell’ın açıklamalarıyla birlikte TL’nin diğer gelişen kurlarla birlikte değerlendiğini belirterek “Biz kapalıyken yurt dışı piyasalarda gündem yoğundu. Kurun düşüşündeki ana sebep ABD’de düşük gelen veriler ve Powell’ın açıklamaları sonrası faiz indirimi beklentilerinin kuvvetlenmesi oldu” dedi. Fakat haftanın son işlem gününe girilirken ABD’den gelen S-400 alımına yönelik pilot eğitimlerinin sonlandırılacağı açıklaması Türkiye’de TL’nin değer kaybetmesine yol açtı. Bir başka neden olarak ise petrol fiyatları gösterildi. Özellikle küeresel ekonomilerde meydana gelecek durağanlığın petrol talebini azalatacğı ve bu nedenle petrol fiyatlarının düşeceği beklentisi hafta ortasında fiyatları 60 dolar seviyelerine kadar çekmişti. OPEC üyelerinin dün itibari ile üretim kısıtlamasında kararlı olduklarını açıklaması ile petrol fiyatları da yeniden 63 doların üzerine yükseldi. Analistler petrol fiyatlarındaki düşüşün nerede ise yüzde 100 enerji ithalatçısı olan Türkiye’ye olumlu yansıdığını, tersi durumunda da fiyatlardaki yükselişin Türkiye’yi olumsuz etkilediğini belirtiyor. FED kararı ile 1 dolar 5,66 liraya kadar gerileme gösterirken, S-400’e yönelik pilot eğitim kararı ve petrol fiyatlarındaki yükseliş kurun yeniden 5,86 liraya yükselmesine neden oldu.
İSTİHDAMIN KÖTÜ GELMESİ TL’YE YARADI
Dün açıklanan ABD tarım dışı istihdam artışı verisi beklentilerin oldukça altında geldi. Bir önceki ay 224 bin kişi artan tarım dışı istihdam mayıs ayında 175 bin kişi artması bekleniyordu. Oysa açıklanan veriye göre mayıs ayında tarım dışı istihdam artışı sadece 75 kişi artış gösterdi. Yine bir başka takip edilen veri de ücret artışıydı. Orada da ortalama saatlik kazançlar aylık % 0.2 yıllık % 3.1 arttı. Beklenti aylık % 0.3, yıllık % 3.2 artıştı. ABD ekonomisine yönelik olumsuzlaşan veriler sonrası piyasalar olumlu tepki verdi ve Dolar/TL paritesi gün içinde 5,86 liradan 5,80 liraya kadar geriledi. Dünya piyasalarında ise ABD’den gelen olumsuz veriler sonrası dolar değer kaybederek dolar endeksi tekrar 97,0 seviyesinin altına düştü ve 96,7 düzeyinden işlem gördü. Doların değer kaybetmesi sonucu Brezilya reali 3,85’e, Rus rublesi 64,9’a gerilerken G. Afrika randı da 15,0 seviyesinin altına düştü. Dünya para birimlerinin değer kandığı bir günde TL hala S-400 gerilimi nedeniyle önceki güne göre binde 5 değer kaybı ile işlem görmeye devam etti.
