Dünya piyasalarındaki dalgalı seyir devam ediyor. Önceki gün Arjantin’de gerçekleşen seçimler, Hong Kong protestoları ve ABD’nin Çin’e uygulayacağı ek vergileri ertelemesi küresel piyasaları rahatlatırken dolar/TL’yi de yeniden 5.60’ın altına çekti ama düşüş kısa sürdü. Türkiye’de bayram tatili nedeniyle piyasalar kapalı. Fakat küresel piyasalarda gerçekleşen 3 olay tüm gelişmekte olan ülkeleri etkiledi. Bunun ilk kıvılcımı ise Arjantin’den geldi.
Arjantin’de ön seçimlerini lider olarak tamamlayan Alberto Fernández, ülkenin yeni başkanı olarak görülüyor. Fakat, Fernández şu anki Başkan Mauricio Macri’ye göre piyasa için pek de uygun bir isim değil. Bu yüzden ön seçimlerdeki zaferle birlikte yatırımcılar başka tahvillere yöneldi. Fidelity International Varlık yönetimi direktörü Andrea Lannelli Arjantin’de ikinci gününe giren mali krizin başka ülkelere de bulaşabileceğini iddia etti. İkinci olay ise Hong Kong’da yaşanan eylemler. 1997 yılında Çin’in hâkimiyeti altına giren yarı özerk bölge Hong Kong’da, gösteriler haziran ayında başladı. Suç işlediklerinden şüphelenilen kişilerin Çin’e iadesine imkân veren tartışmalı yasa tasarısı, Hong Kong’da ciddi tepki gördü.
Tasarı askıya alınsa da tepkiler sona ermedi ve Hong Kong’un Çin’in boyunduruğuna girmesine dönük bir kitlesel eyleme dönüştü. Hükümet karşıtı protestocularla, polis arasında çatışmalara sahne olan Hong Kong Havalimanı’nda uçuşlar yeniden başladı ve terminal binalarına girişte yeni güvenlik önlemleri alındı. Piyasaları az da olsa rahatlatan tek olay ise ABD Başkanı Donald Trump’ın Çin’e uygulayacağı ek vergileri uzatması oldu. ABD yönetimi, Çin’e getirdiği yüzde 10’luk ilave gümrük vergisi uygulamasını, bazı bilişim-teknoloji ürünleri için 15 Aralık tarihine kadar ertelediğini açıkladı. ABD Ticaret Temsilciliği Ofisi tarafından yapılan yazılı açıklamada, ABD ile Çinli yetkililer arasında yapılan son görüşmenin ardından bu kararın alındığı kaydedildi.
15 ARALIK’A KADAR ERTELENDİ
ABD, 300 milyar dolarlık Çin ürünlerine getirilen ilave yüzde 10’luk gümrük vergisinin uygulanmasını 1 Eylül’den 15 Aralık’a erteledi. İlave gümrük vergisi 3,5 ay ertelenen ürünlerin başında cep telefonu, laptop ve video oyun konsolu gibi bilişim-teknoloji ürünlerinin geldiği bildirildi. Açıklamada ayrıca, sağlık, güvenlik ve ulusal güvenlikle ilgili bazı ürünlerin ise ilave gümrük vergisi listesinden çıkarıldığı kaydedildi. ABD Başkanı Donald Trump, New Jersey’de konuyla ilgili basın mensuplarına yaptığı açıklamada, Çin’in ABD ile bir ticaret anlaşması yapmayı çok istediğini söyledi. Çinli yetkililerle yaptıkları son görüşmeye atıf yapan Trump “Çok olumlu bir görüşme gerçekleştirdik. Bizden tarım ürünleri alacaklarını söylediler ancak şu ana kadar bu konuda beni hayal kırıklığına uğrattılar. Söylediklerini yapmadılar ya da ertelediler diyelim” dedi.
KARAR OLUMLU KARŞILIK GÖRDÜ
ABD’nin muafiyet kararı pay piyasaları tarafından olumlu karşılandı. Analistler, Çin’de beklentilerin altında gelen sanayi üretimi verisinin, yatırımcıların görece daha güvercin merkez bankaları beklentilerini artırdığını ifade etti. Çin’de Şanghay bileşik endeksi, 0,42 artışla 2.809,062 puandan işlem görürken, Japonya’da Nikkei endeksi günü yüzde 0,98 değer kazancıyla 20.655,13 puandan tamamladı. Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 0,16 yükselişle 25.328,46 seviyesinde bulunurken, Güney Kore’de Kospi endeksi bir önceki kapanışın yüzde 0,65 üstünde 1.938,37 puandan kapanış yaptı. Hindistan’da Sensex endeksi yüzde 1,02 artışla 37.334,65 puanda seyrediyor.
1.8 MİLYAR DOLAR KAYBETTİ
Piyasaların dahi çocuğu olarak bilinen Michael Hasenstab bir günde 1.8 milyar dolar kaybetti. Hasenstab, pazar günü Arjantin’de başkanlık ön seçimlerini piyasa dostu olmayan Alberto Fernández’in adeta çöküşe geçti. 11.3 milyar dolarlık Templeton Gelişen Piyasalar Tahvil Fonu’nun yüzde 10 Arjantin devlet tahvillerinden oluşuyor. Tahvillerdeki düşüşle fonun değeri de 400 milyon dolar düştü. Benzer bir şekilde Templeton Küresel Getiri Fonu da bir günde 440 milyon dolar kaybetti. En büyük kayıp ise Templeton Küresel Tahvil Fonu’nda yaşandı. Fonun değerinden 24 saat içinde 592 milyon dolar eridi.
EN FAZLA ETKİ TL VE GELİŞMEKTE OLAN PİYASALARDA OLDU
Güney Afrika randı, Rus rublesi ve TL en fazla değer yitiren GOÜ para birimleri arasında başı çekiyor. Dolar/TL kotasyonları 5.60 civarında. Analistler, teknik olarak yukarıda 5.5765 seviyesinin kırılması halinde önce 5.6315 ve arkasından 5.6660 direncine doğru alımlar yaşanabileceğini söylüyor. Aşağıda ise 5.5485 seviyesinin kırılması halinde önce 5.5175 ve arkasından 5.4870 desteğine kadar düşüş olabileceğini ekliyor.