Gülhane Parkı’nın içerisinde yer alan ve Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı İslam, Bilim ve Teknoloji Tarihi Müzesi, açıldığı 2008 yılından bu yana her yıl artan ziyaretçi sayısıyla dikkati çekiyor. 2019’un Prof. Dr. Fuat Sezgin Yılı ilan edilmesinin ardından müzenin ziyaretçi sayısında da önemli bir artış yaşandı. Haftanın yedi günü açık olan müze, Topkapı Sarayı, Ayasofya ve İstanbul Arkeoloji Müzelerinden sonra bu yılın ilk beş ayının verilerine göre yaklaşık 90 binle en çok ziyaret edilen kültür duraklarından oldu.
Prof. Dr. Fuat Sezgin
Müzede, İslam bilim tarihinde ilk defa ortaya konulan yaklaşık 600 icat yer alıyor. Müze, 3 bin 500 metrekarelik sergi alanı ve toplam 570 alet, cihaz kopyaları, maket ve model koleksiyonuyla alanında Türkiye’de ilk. İki kattan oluşan müzenin üst katında müze ile ilgili çeşitli görsellerin izlenebildiği sinevizyon salonu, astronomi, saat teknolojisi, denizcilik, savaş teknolojisi ve tıp bölümü bulunuyor. Müzenin alt katında ise madenler, fizik, matematik-geometri, şehircilik ve mimari, optik, kimya ve coğrafya ile ilgili harita ve çeşitli harita çizimleri sergileniyor. Sergi salonlarının tamamında, İslam bilim insanlarının ortaya koydukları eserlerin model ve maketleri sergileniyor.
Onlar arasında El-İdrisi’nin, Halife el-Me’mun’un haritasını temel alarak çizdiği dünya haritasının kopyası, Osmanlı bilgini Takiyeddin’in 1559 yılında yaptığı mekanik saati, el-Cezeri’nin kitabından Fil Saati ve Hacamatı, Ebu Said Es-Siczi’nin planetaryumu, Abdurrahman es-Sufi’nin gök küresi, Hıdr el-Hucendi’nin usturlabı, 12. yüzyılda Abdurrahman el-Hazini tarafından yapılan su ve ağırlık prensibine göre çalışan dakika terazisi, İbn-i Sina’nın el-Kanun Fi’t Tıp kitabı gibi daha birçok önemli bilim adamlarının, İslam medeniyetinin 9. ve 16. yüzyıllar arasındaki yaratıcılık döneminde gerçekleştirdiği bazı icatların kopyalarının örneklerini görmek mümkün. Bunların büyük bir kısmı, Sezgin’in direktörlüğünü yaptığı Frankfurt’taki Johann Wolfgang Goethe Üniversitesi’ne bağlı Arap-İslam Bilimleri Tarihi Enstitüsü tarafından, yazılı kaynaklardaki tarif ve resimlere göre, küçük bir kısmı ise günümüze ulaşan eserlerin orijinallerine dayanılarak yaptırıldı.
Almanya’da aletler için atölye kuran Sezgin, bazı cihazları İspanya, Mısır, Almanya’da işin uzmanlarını bularak hazırlattı.
