Elektronik sigara kullanımının artırılması amacıyla oluşturulan sosyal medya forumları ile gelen tehlikeye dikkat çekilen çalışmada, bunların kapatılmasının önemi vurgulandı.
Sağlığa Evet Derneği Başkanı Prof. Dr. Elif Dağlı, son dönemlerde kullanım sıklığı artan elektronik sigaranın, tütün ürünü olarak kabul edildiğini belirterek, bunun da aynı sigara ve nargile gibi kapalı yerlerde içilmesinin yasak olduğunu anımsattı.
Türkiye’de elektronik sigaranın internet yoluyla yasa dışı temin edildiğine dikkati çeken Dağlı, “Kullanımın artması için destek grupları oluşturulmakta, elektronik sigaraya bağlı sağlık etkileri site içinde öneriler ile çözülmeye çalışılmaktadır.” dedi.
Dağlı, elektronik sigara konusunda kurulan bir sosyal medya forumunda Ocak 2013-Aralık 2016 döneminde “elektronik sigara ve sağlık” başlığı altında açılan konular ve mesaj içeriklerini taradıklarını aktardı.
İnceleme sonucunda, “Elektronik sigara sosyal medya forumu raporunu” yayımladıklarını belirten Dağlı, çarpıcı sonuçlar ortaya konduğuna dikkati çekti.
Elif Dağlı, Aralık 2012’de açılan forumun, Ocak 2016’da 12 bin üyesi varken, bu sayının 2016 Eylül’de 23 bin ve yıl sonunda ise 60 bine ulaştığını ifade ederek, üyelerin yüzde 74,8’inin erkek, yüzde 43,9’unun 20-40 yaş aralığında, yüzde 52,2’sinin ise hala klasik sigara tüketicisi olduğu bilgisini verdi.
Sosyal forumun, ana başlıklar ve kullanıcıların arama kriterlerine uygun alt başlıklar halinde düzenlendiğini anlatan Dağlı, şunları kaydetti:
“Forum, elektronik sigaraya yeni başlayanlar için hazırlanmış ana konu başlığı altında, ‘e-sigara nedir, nasıl kullanılır, ürünler ve markalar nelerdir?’ gibi bilgiler içermekte ve önerilere yer verilmektedir. Elektronik sigara yedek parçaları, satın alma mecraları, marka tavsiyeleri, kullanıcı yorumları, parçaların kullanımı, bakımı hakkında ayrıntıları içermektedir. Likit temin yerleri bulunmaktadır. Hatta, bir başkan önderliğinde destek grupları belirli aralıklarla buluşma ve toplantılar hazırlamakta, ücretsiz e-sigara, likit yardımı, talep ve sorunlar doğrultusunda grup desteği verilmektedir. ‘e- sigara kardeşliği’ başlığı altında ise üyelere bedelsiz numuneler dağıtılmakta, hediye, çekiliş ve kampanyalar düzenlenebilmektedir.”
Elektronik sigaraya bağlı şikayetlerde ilk sırada “aft” geliyor
Forumdaki “elektronik sigara ve sağlık” başlığı altında 565 konuyu, 20 bin 779 mesajı taradıklarını aktaran Dağlı, 135 konu başlığı altında 966 üyenin bu maddenin kullanıma bağlı sorunlarının bildiriminin yapıldığını söyledi.
Buna göre, elektronik sigara tüketimine bağlı ortaya çıkan bulguların, kullanımın ilk 3 gününde başladığının ve üç aya kadar devam ettiğinin belirtildiğini anlatan Dağlı, şu bilgileri verdi:
“Kullanıcılarda yüzde 33,6 oranında ağız, dudak, yüzde 33,2 oranında boğaz, yüzde 30,2 solunum yolu, yüzde 28,3 diş ve diş eti belirtileri beyan edilmiştir. Ağız ve dudak belirtileri bildiren elektronik sigara kullanıcılarında ilk sırada yüzde 34,5 ile aft şikayetleri olurken, yüzde 14,5 ağız kuruluğu, yüzde 13,5 ağızda metalik tat, yüzde 12,3 tat alamama, yüzde 5,2 ağız kokusu, yüzde 4,9 ağızda yara, yüzde 3 dudakta yara ve geniz akıntısı, yüzde 2,8 dudak kuruluğu, yüzde 2,5 dudakta yanık ve yüzde 0,9 tükürükte kahverengi ve siyah lekeler bildirmiştir.”
Kullanıcıların sıklıkla boğaz yanması ve boğaz kuruluğundan şikayetçi olduğunun altını çizen Dağlı, “Bunu boğaz ağrısı, boğazda tahriş, yutkunma güçlüğü almaktadır. Alt solunum yolu şikayetleri bildiren elektronik sigara kullanıcısı, en sıklıkla nefes darlığı, öksürük ile karşılaşırken, bunu balgam, gıcık, solunum sıkıntısı, göğüs ağrısı ve hırıltı almaktadır.” dedi.
Dağlı, diş ve diş eti şikayetleri bildiren kullanıcıların ise en sıklıkla diş eti kanaması, diş eti sızlaması, diş eti çekilmesi sorunlar yaşadıklarını belirterek, daha az sıklıkta rastlanan yakınmaların cilt ve sinir sisteminde olduğunu söyledi.
“Tütün, nikotin ve aroma içeren hiçbir ürün güvenli olamayacaktır”
Bildirim yapan kullanıcıların mide yanması, ağrısı, mide bulantısı, reflü/mide ekşimesi, mide ve bağırsak gazı ile karşılaştıklarını anlatan Dağlı, bunu ishal, şişkinlik, karın ağrısının takip ettiğini aktardı. Dağlı, cilt şikayetlerinde de en sık alerji ve kaşıntı görülürken, bunu sivilce veya yaranın, sinir sistemi şikayetlerinde de ilk sırayı baş ağrısı, baş dönmesinin aldığını, bunu sersemlik, tansiyon yükselmesi, anksiyete ve panik hissinin takip ettiğini kaydetti.
Söz konusu forumda, şikayetlerin giderilebilmesi için hiçbir şekilde tıbbi geçerliliği olmayan yöntemlerin tavsiye edildiğine dikkati çeken Dağlı, şu uyarılarda bulundu:
“Önerilerin yüzde 14,5’i ilaç dahil çeşitli tıbbi tedavi içermektedir. Belirtilerin tedavisi için tıp kurumlarına başvurmayanlara, muhtemelen elektronik sigara kullanımının devamını sağlamak için yetkisiz sağlık önerilerinde bulunulmaktadır. Bu ve benzeri forumlardan uzak durulması ve buraların kapatılması için gerekli çalışmaların yapılması gerekmektedir. Ayrıca ister çok uluslu sigara firmaları tarafından üretilmiş olsun, ister ev yapımı olsun, elektronik sigara içeriklerinin akciğerde iltihaplanma ve hasara yol açtığı son bilimsel araştırmalar ile ortaya konmuştur. Tütün, nikotin ve aromalar içeren hiçbir ürün güvenli olamayacaktır.”
Dağlı ayrıca, raporun sonuçlarının gereğinin yapılması için yetkililerle de paylaşıldığını bildirdi.
