ABD Başkanı Donald Trump, Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıma kararına karşı Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’na getirilecek tasarıya lehte oy kullanan ülkelere yönelik maddi yardımlarını kesmekle tehdit etti. Ancak veto hakkının olmadığı ve basit çoğunluğun yeterli olduğu oylamada, ABD’nin utanç verici bir yenilgi alması şimdiden bekleniyor.
Amerikan haber kanalı CNN International, hangi ülkelerin ABD’nin tehditlerine boyun eğebileceğini araştırdı.
Askeri yardımda kesinti zor
Askeri yardım bütçelerine baktığı zaman; bu oylamada ABD ile aynı safta olan İsrail dışında Irak, Afganistan, Mısır, Ürdün, Pakistan gibi ülkelerin bu tehdidi göz önünde bulundurması gerekiyor.
2016’da Washington’dan 1,1 milyar dolarlık askeri yardım alan Mısır’ın ABD’nin aksine BM’deki Kudüs oylamasını isteyen taraf olması, ilginç bir durum teşkil ediyor. Trump’ın Sisi yönetimine yönelik desteği, bu oylamadan sonra azalabilir gibi gözükse de; ABD’nin bölgedeki planları için önemli rol oynayan Mısır’a yönelik sert bir tutuma girmesi, pek çok yorumcu için olasılık dışı.
Bu ülkelerin politikalarını ABD politikalarına yakınlaştırdığı için, Irak, Ukrayna ve Pakistan’a yönelik askeri yardımlarda da büyük bir kesinti beklenmiyor.
Afrika ülkeleri ABD’yi destekler mi?
Askeri yardımlar üzerinden çok fazla yaptırım uygulayamayacak gibi gözüken ABD, denizaşırı ülkelere yaptığı kalkınma yardımında daha rahat kesinti yapabilir. Trump’ın bu yardımlara karşı oldukça şüpheci olması ve bunu belirtmekten kaçınmaması, uzmanların buraya odaklanmasına neden oldu.
2016’da ABD’nin en çok kalkınma yardımında bulunduğu ülkeler Afganistan, Ürdün, Pakistan, Kenya, Etiyopya, Suriye, Güney Sudan, Demokratik Kongo, Nijerya ve Irak.
Bunların arasındaki Afrika ülkelerinin, Filistin’e destek konusunda daha korkak davranabileceği tahmin ediliyor. Ancak yine Afrika ülkeleri, ABD dışında da uluslararası yardım topladıkları için bu baskıya boyun eğmeyebilir. Bu ülkeler arasındaki Etiyopya ve Güney Sudan, diğer ülkelere göre ABD yardımına daha fazla ihtiyaç duydukları için Filistin’i desteklemeyebilir.
Çin Afrika için engel
Ancak ABD’nin bölgeden çekilmesi, Çin’in Afrika’daki iştahını kabartacağı için; Wasahington’un burada da radikal bir kesintide bulunmaması bekleniyor.
Pazartesi BMGK’de yapılan ve ABD’nin veto ettiği Kudüs oylamasında konseyin 15 üyesinden 14’ünün lehte oy kullanması, ABD’nin tek taraflı Kudüs kararının uluslararası kamuoyunda destek bulmadığını ortaya koymuştu.
ABD’nin yakın müttefikleri Büyük Britanya ve Japonya’nın dahi Washington’a bu konuda karşı çıkmasının, diğer ülkeleri de Filistin’i desteklemek konusunda cesaretlendirebileceği yorumları da sıklıkla zikrediliyor.
