Yerel basında yer alan haberlere göre, Çin Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, “Hindistan tarafı, iç hukuk yasalarını tek taraflı olarak değiştirerek, Çin’in toprak egemenliğinin altını oymaya devam etti.” ifadelerine yer verilirken, uygulamanın kabul edilemez olduğu ve bir etki yaratmayacağı vurgulandı.
Açıklamada, “Hindistan’ın, Çin topraklarını idari yargı yetkisi alanına dahil etmesine” her zaman karşı çıkıldığı ve Çin’in bu tutumunun “sağlam ve hiç değişmediği” belirtildi.
Hindistan’ın sınır meseleleri konusundaki sözlerinde ve eylemlerinde ihtiyatlı davranması gerektiği vurgulanan açıklamada, “Hindistan’a, iki taraf arasında varılan anlaşmalara kesinlikle uyma ve sınır meselelerini daha da karmaşıklaştıran eylemlerde bulunmaması çağrısında bulunduk.” ifadeleri kullanıldı.
Açıklamada, Çin’in Keşmir’deki mevcut durumla ilgili ciddi endişe duyduğu belirtilirken, Pekin yönetiminin bölgeyle ilgili konumunun açık ve tutarlı olduğuna işaret edildi.
Tarafların (Hindistan ve Pakistan) bölgede statükoyu tek taraflı değiştiren ve gerginliği artıran eylemlerden kaçınması uyarısında bulunulan açıklamada, “Her iki tarafı diyalog ve danışma yoluyla ihtilafları barışçıl bir şekilde çözmeye ve bölgesel barış ve istikrarı korumaya çağırıyoruz.” ifadelerine yer verildi.
Cammu Keşmir’in eski başbakanı ve Ulusal Konferans’ın eski lideri Faruk Abdullah, Hindistan İçişleri Bakanı Amit Shah’ın kendisine ilişkin “gözaltına alınmadığı ya da tutuklanmadığı” açıklamasını yalanladı.
Evinde tutuklandığını ve İçişleri Bakanı’nın bu şekilde yalan söylediği için üzgün olduğunu belirten 81 yaşındaki Faruk Abdullah, “Eyaletim yanıyorken, halkım hapishanelerde infaz edilirken, ben neden evimde kalıyorum?” dedi.
Abdullah, inandığı Hindistan’ın bu olmadığını kaydetti.
Tüm Hindistan Müslüman Meclisi Birliği Başkanı (AIMIM) ve Haydarabad Milletvekili Asaduddin Owaisi, parlamentoda yaptığı açıklamada, Cammu Keşmir’le ilgili atılan adımların ülkenin tarihinde yapılan üçüncü hata olduğunu belirterek, “Hindistan Halk Partisi (BJP) Keşmir’i Hintlileştireceğini düşünüyor. Ancak biz Hindistan’ın Keşmirlileşeceğini göreceğiz.” diye konuştu.
Owaisi, açıklamasında, Hindistan’da Kurban Bayramı’nın pazartesi günü kutlanacağını hatırlatarak, “Keşmirlilerin kuzu yerine kendilerini kurban etmelerini mi istiyorsunuz. Eğer bunu istiyorsanız, ben eminim ki bunu yapacaklar.” ifadelerini kullandı.
ÖZEL STATÜ KALDIRILDI
Hindistan, yarım asırdan uzun süredir Cammu Keşmir’e ayrıcalık tanıyan Anayasa’nın 370. maddesini iptal ederek, bölgenin özel statülü yapısını ortadan kaldırmıştı.
Hindistan’da Cammu Keşmir’i iki birlik toprağına ayıran “Cammu ve Keşmir’in Yeniden Yapılandırılması Teklifi”, federal parlamentonun üst kanadı Rajya Sabha’da (Eyaletler Meclisi) 61 ret oyuna karşı 125 evet oyuyla dün kabul edilmişti.
KONTROL HATTINDA GERGİNLİK
Bu arada, Hindistan ve Pakistan sınırındaki Kontrol Hattı’nda gün içinde tansiyonun yüksek olduğu belirtildi.
Pakistan kara, hava ve deniz birliklerinin, Yeni Delhi yönetiminin Cammu Keşmir’e yeni askeri birlikler gönderme kararının ardından yüksek seviyede alarma geçtiği, ülkenin en üst düzey komutanlarının, garnizon şehri Rawalpindi’de toplandığı bilgisi paylaşılmıştı.
POLİSLERE UYDU TELEFONU
Hindistan’ın son haftalarda Cammu Keşmir’e on binlerce paramilisi konuşlandırması, bölgedeki gerilimi yükseltmişti.
Turistlerin bölgeden ayrılması, dini ziyaret için bölgede bulunan Hindu hacıların evlerine dönmesi istenmişti.
Pazar gecesi Cammu Keşmir’in iki eski başbakanının ev hapsine alınmasının ardından bölgede telefon ve internet hizmetleri kesilmiş, muhtemel telefon kesintileri nedeniyle, güvenlik kuvvetlerine uydu telefonları verilmişti.
Öte yandan, dün akşam Cammu Keşmir’in eski başbakanları Omar Abdullah ve Mehbuba Mufti ile yerel siyasetçiler tutuklanmıştı.
KEŞMİR SORUNU
İngiltere 1947’de Hindistan’dan çekilirken prenslikle yönetilen Keşmir’i, Hindistan ya da Pakistan ile birleşme konusunda serbest bıraktı.
Nüfusunun yüzde 90’ı Müslüman olan Keşmir halkı, 1947’de Pakistan’a katılmaktan yana tavır alsa da dönemin prensi, Hindistan ile birleşmeye karar verdi.
Karara, Müslüman Keşmir halkı karşı çıktı. Pakistan ve Hindistan’ın bölgeye asker göndermesiyle taraflar, 1947’de ilk kez savaştı. İki ülke arasında yine aynı nedenle 1965 ve 1999’da savaş çıktı.
Yüzde 45’i Hindistan’ın, yüzde 35’i Pakistan’ın kontrolünde olan Keşmir’in yüzde 20’sine ise Çin hakim durumda. Hindistan, ele geçirdiği bölgeleri “Cammu Keşmir” eyaleti adında kendine bağladı. Cammu Keşmir, Hindistan’da Müslüman nüfusun çoğunlukta bulunduğu tek eyalet durumunda.
Pakistan ise kendi kontrolündeki Keşmir’e “Azad Keşmir (Bağımsız Keşmir)” ve “Gilgit Baltistan” olarak iki özerk bölge statüsü verdi.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), 1948’den itibaren aldığı kararlarla Keşmir’in askerden arındırılmasını ve geleceğinin halkoyuyla belirlenmesini öngördü.
Hindistan, halk oylamasına sıcak bakmazken, Pakistan ise BMGK kararlarının uygulanmasını istiyor.
ANKARA / AA
