Çin’in Uygur Türkleri’ni esir tuttuğu toplama kampları için il, ilçe ve kasaba yöneticilerine ‘gizlilik’ talimatı gönderdiği ortaya çıktı.
Daha önce Müslüman Türklerin zorla tutulduğu kampları inkar eden, ancak uydu görüntüleri ile işkence binaları tespit edilince “eğitim merkezi” propagandası yapan Pekin yönetimi, uluslararası tepkiler yoğunlaşınca yabancı gazetecileri davet ederek imajını düzeltmeye çalıştı. Ancak ‘Çin tiyatrosu’ bir çok medya mensubunun toplama kamplarını deşifre eden haberlerine engel olamadı. Pekin yönetimi, bu süreçte toplama kamplarının gizliliğini korumak için bölgedeki yöneticilere ‘gizlilik talimatı’ gönderdi.
Özgür Asya Radyosu’nun ele geçirdiği talimat yazısına göre, Doğu Türkistan’daki Kaşgar Vilayeti’ndeki Çin komünist dairelerine ‘eğitim merkezleri gizli kalmalı’ uyarısı yapılıyor. Belgede ‘meslek eğitimi’ verildiği iddia edilen toplama kamplarının Uygur Özerek Bölgesi’ndeki Çin daireleri tarafından icra edilen stratejik ve düzenli tedbir olduğu hatırlatılıyor. Yazıda merkezlerle ilgili her hangi bir bilginin yabancı ülkelerden gizlenmesi gerektiği belirtiliyor.
Belgeyi yorumlayan siyasi gözlemci İlşat Hasan, “Bu bilgilerin açığa çıkması insanlığa karşı işlenmiş her hangi bir cinayetin gizli kalmasının mümkün olmadığını kanıtlıyor. Bu gizli belgenin adı ‘Meslek eğitimini gizleme hakkında duyuru.’ Belge Kaşgar Vilayetli Mecburi Hizmet Grubu Kumanda Merkezi imzasıyla çıkarılmış ve bütün il, ilçe, kasaba ve köylere dağıtıldı” dedi.
Belgede kamplar için Çin komünist partisinin, Uygur özerek bölgesindeki strajik bir tedbir olduğunun vurgulandığına dikkat çeken İlşat Hasan şöyle konuştu:
“Bu belge 18 Mart 2018 tarihinde, yeni toplama kampıları yapıldıktan bir yıl sonra çıkarıldı. Belgenin ön kısmında bu hizmetin bir senelik sözde neticelerine yer veriliyor ve zorluklar dile getiriliyor. En büyük zorluk olarak, yabancı ülkelerdeki ‘üç türlü güç’lerin ‘eğtim merkezleri’ni soruşturması ve gündeme getirmesine yer veriliyor. Yazıda bunun sözde ‘terörle mücadeleye’ engellediği belirtiliyor.”
Belgede ‘eğtim merkezi’ne ait her hangi bir bilgi veya durumu ilgili makamlardan başka hiç bir şahıs yada kuruluşa bildirmemek gerektiği, mutlak gizlilik içinde hareket edilmesi gerektiği belirtiliyor. Gizlilik için ise talimat yazısında 9 tedbire yer veriliyor.
Belgedeki maddelerin birinde ‘düşman güç’lerin kendilerini bir kurumun başkanı ya da bir kuruma çalışan bilim adamı gibi tanıtabileceği uyarısında bulunularak kesinlikli bilgi paylaşılmaması, ‘sosyal yardım bahanesi’ ile kampları ziyaret etmek isteyenlerin ise reddedilmesi emrediliyor.
Belge, Pekin yönetiminin toplama kamplarındaki işkence ve cinayetleri örtme çabası olarak yorumlanıyor.
