KARAR/ALMANYA
Online alışveriş yapmak isteyenler şahsa özel ürün tavsiyelerini önce 1990’lı yılların sonunda Amazon’da gördü. Aranan ürünlerin altında bu ürünü alanların hangi ürünleri satın aldıkları gösterilmesi önceleri sinir bozucu bir yöntem olsa da, bu tür ürün tavsiyeleri artık nerdeyse bütün online alışveriş platformlarında gösteriliyor. Şahsi reklamlar o kadar yaygın ki artık bu, normal bir olgu gibi karşılanıyor. Danışmanlık şirketi McKinsey’e göre Amazon’un yaptığı satışların yüzde 35’i algoritmaların hazırladığı bu şahsi ürün tavsiyelerine dayanıyor.
MÜŞTERİYE ÖZEL ALGORİTMA
Amazon 1990 yıllarda kullanıcıların verilerine göre müşteri bulmaya çalışıyordu. Verileri değerlendirecek algoritmalar yeterli olarak gelişmediği için müşterilere yapılan tavsiyeler sınırlı kalıyordu. Amazon daha sonra kitap tavsiyeleri için müşterilerin davranışı değil de ürünün merkeze konduğu item-based collaborative filtering isimli algoritma geliştirildi. Bu algoritma bir ürünün normalin üstünde bir başka ürünle satılması durumunda bunun otomatik olarak kaydediyor. Bir müşteri bu ürünlerden birini arayınca diğer ürünler kendisine reklam olarak gösteriliyor. Bu sistem yıllar içinde daha da hassas ve geniş kapsamlı hale getirildi.
YOUTUBE VE GOOGLE DA KULLANIYOR
Amazon’un 1998 de beri kullandığı bir sistem e-ticarette bir devrim niteliği taşıyor. Item Baset Collarative Filtering yöntem bir çok online alışveriş sitesi tarafından kullanılmaya başlandı. Kimi şirketler kendi algoritmalarını yazdı, kimisi ise bu sistemi kendi ihtiyaçlarına uygun şekilde geliştirdi. Youtube ve Google da bu sistemi kullanan internet devleri arasında bulunuyor.
Oxford Internet Enstütüsü profesörü Viktor Mayer Schöneberg, Amazon’un merkeze fiyatları değil tavsiyeleri koyduğunu belirterek, bu platformun sektörde yaptığı devrimin temel niteliğini açıklıyor. Amazon’un bu yöntemi bugünkü başarısının en büyük nedeni. Gerçi bu tavsiyeler bir çok kullanıcıyı rahatsız ediyor. Bazen kullanıcılar hiç ihtiyaç duymadıkları ürünlerle de karşılaşıyor. Ancak online satışta bu yöntem başarının temel ilkesi olarak görülüyor.
